بگستردى براى آن كس كه با وى قرابتى و رِضاعى نداشتى و او را بر آن نشانيدى.
و بالشى كه زير او بودى بر درآينده ايثار نمودى. چنانكه شنيدن و گفتن و لطف مجلس او و روى آوردن او همه همنشينان را بودى، و مجلس او مع ذلك مجلس شرم و صبر و تواضع و امانت بود. و حق تعالى گفت:
(فَبِما رَحْمَة مِنَ اللّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنْتَ فَظّاً غَلِـيظَ القَلْبِ لاَنْفَـضُّوا مِنْ حَوْلِكَ). و ياران را به كنيت خواندى براى اكرام و استمالت دلهاى ايشان. و كسى را كه كنيت نبودى كنيت معين فرمودى، پس او را به كنيت خواندى براى اكرام. و دورترين مردمان بود از خشم، و نزديكترين ايشان به رضا. و مهربانترين ايشان بود در حق مردمان و بهترين و سودمندترين ايشان. و در مجلس او آوازها بلند نشدى.
و چون از مجلس برخاستى گفتى:
«سُبحانَكَ اَللهُمَ وبِحَمْدِكَ اَشْهَدُ اَنَّ لا اِلهَ اِلا اَنتَ اَسْتَغِفِرُكَ وَ اَتوبُ اِليكَ». بيان سخن او (ص) و خنده او. پيغامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) در سخن فصيحترين و شيرينترين مردمان بود. و گفتى: من فصيحتر عربم، و اهل بهشت بر لغت محمد سخن گويند. و اندك سخن و نرم گفتار بود، و چون در سخن آمدى بسيار نگفتى، و سخن او چون مهره هايى بود كه در سلك كشيده شود.
گفته اند كه سخن او كوتاهترين سخنهاى مردمان بود، و با كوتاهى سخن كل مراد خو را در آن جمع كردى. و كلمات جامع گفتى بى افراط و تفريط، و ميان دو سخن توقف نمودى، چنانكه شنونده آن را ياد گرفتى. و بسيار خاموش بودى، در غير حاجت سخن نگفتى، و منكر بر زبان نراندى، و در خشم و خشنودى جز حق بر لفظ وى نرفتى. و از كسى كه سخن بد گفتى اعراض نمودى. و اگر در سخن مضطر شدى به گفتن چيزى كه آن را كراهيت داشتى، به كنايت ياد كردى. و چون خاموش شدى همنشينان او سخن گفتندى، و به جِد و نصيحت پند دادى. و تبسم و خنده او در روى اصحاب بيش از ديگر مردمان بود، و تعجب او در سخن ايشان زايدتر بود، و آميختن نفس او بديشان افزونتر. و گاهى بودى كه چنان بخنديدى كه دندانهاى خِرَد او پيدا آمدى. و خنديدن ياران پيش او تبسم بودى، از روى اقتداى بر او و بزرگداشت او. گفته اند: او بسيار تبسمترين و خوشدلترين مردمان بودى تا آنگاه كه قرآن بر وى نازل گشتى، يا ذكر قيامت پيش او برفتى، يا به خطبه اى موعظه گفتى. اگر پند دادى بجد دادى، و اگر در خشم شدى جز براى خداى تعالى در خشم نشدى; و همچنين بودى در همه كارهاى خود.
