• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
 
 
 
 
 
 

از سخن در خور است كه آن را (بهتر) بفهمد و دريابد، و بايد روش تو مهربانى باشد. ولا قوّة إلاّ بالله (و نيرويى نيست جز به خدا).

42 . و امّا حقّ اندرزگو اين است كه نسبت به او فروتنى كنى و به او دل دهى (و زُلال اندرزش را به دلت بنوشانى) و گوش بدو فرا دارى تا اندرزش را بفهمى، سپس بدان بينديشى، اگر در اندرزگويى راه درست پيموده خدا را بر آن سپاس دارى و از او بپذيرى و قدر اندرزش را بدانى، و اگر توفيق درستگويى نيافته با او مهربان باشى و او را متَّهَم نكنى و بدانى كه در خير انديشى براى تو كوتاهى نورزيده امّا اشتباه كرده است، مگر آنكه به ديده تو شايسته بدگمانى باشد كه (در اين صورت) به هر حال به هيچ سخن او (وقعى مگذار و) وزن و ارزشى مده. ولا قوّة إلاّ بالله (و نيرويى نيست جز به خدا).

43 . و امّا حقّ سالخورده اين است كه سالخوردگى او را احترام گزارى و اگر از پيشگامان در اسلام باشد اسلامش را با مقدّم دانستن وى تجليل كنى و از موضع گيرى در برابر او بگذرى و در راه بر او سبقت نگيرى و پيشاپيش وى راه نسپرى و با او نادانى نكنى و اگر وى با تو نادانى اى كرد بردبارى كنى و او را به خاطر حقِّ (تقدّمِ در) اسلام و سالخوردگى اش، گرامى دارى; زيرا حقِّ سالخوردگى به اندازه حقِّ اسلام است. ولا قوّة إلاّ بالله (و نيرويى نيست جز به خدا).

44 . و امّا حقّ خردسال، مهربانى با اوست و پرورش و آموزش او و گذشت از او و چشم پوشى بر او و نرمى با او و كمك به وى و پرده پوشى بر لغزشهاى كودكانه اوست كه موجب توبه او شود، و كنار آمدن با او و اجتناب از تحريك كردن او; زيرا اين (روش) به رشد وى نزديكتر است.

45 . و امّا حقّ سائلْ (بينواى خواهنده) اين است كه اگر به راستى او يقين دارى و بر رفع نياز او توانا هستى به او بدهى و براى (سپرى شدن بلاى بينوايى) كه بر او نازل شده دعا كنى و در انجام دادن درخواستش به او كمك كنى، و اگر در راستى او شك دارى و بدگمانى به او در دلت راه يافته اما بدان يقين ندارى، از نيرنگ شيطان در امان نيستى كه خواسته است تو را از نصيب ثوابت باز دارد و ميان تو و (اين وسيله) نزديكى تو به پروردگارت حايل شود (در اين صورت) چشم از او فرو پوش و به خوشى جوابش كن و اگر بر نفس خود در كار او چيره