• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
 
 
 
  • موضوع :
  • کلمات کلیدی :
 
 
 
لیست دوره ها > دروس خارج اصول > كتاب النكاح (آیت الله شبیری زنجانی)
 
 
  •   درس 151
  • کلمات کلیدی : ازدواج - مجوسيه - متعه - اهل کتاب - وصيت - استشهاد - تفسير عياشي - شواهد التنزيل - جزيه - بت پرست - مهدور الدم - قدر متيقن - قسم - صدوق
  • چکیده : ? بسم الله الرحمن الرحيم‏

    خلاصه درس قبل و اين جلسه:
    در جلسه قبل روايات دال بر جواز عزل را مطرح و بررسى نموديم و روايات دال بر حرمت را به كراهت حمل كرديم و جواز عزل در متعه را با توجه به روايات ثابت دانستيم. در اين جلسه ضمن تكميل بحث از دلالت دو روايت دال بر تحريم كه ما حمل بر كراهت نموديم به ادامه مسأله 6 خواهيم پرداخت و در نهايت به اشكال تناقضى كه بين مسأله 6 و مسأله 7 ادعا شده است پاسخ خواهيم داد.
  • ادامه
  •   درس 152
  • کلمات کلیدی : نفقد - لاحرج - حاکم - محرمات - لاضرر - فسخ - اطلاقات - يسار - تمکن - غني
  • چکیده : ? بسم الله الرحمن الرحيم‏

    خلاصه درس قبل و اين جلسه:
    در اين جلسه بررسى مسأله 7 (حرمت نزديكى نكردن بيش از چهار ماه) آغاز مى‏گردد، نخست به دو توضيح درباره عبارت متن پرداخته، مراد از «اشكال» در عبارت توضيح داده مى‏شود، و سپس چند وجه در توجيه حكم به جواز ترك وطى در فرض عدم قدرت بر آن ذكر كرده، در ضمن به بحث نسبتاً مبسوطى در كيفيت تكليف كفّار به فروع و خصوص عبادات و بالاخص قضاء عبادات پرداخته، با عنايت به آن، حكم به جواز ترك را بر فرض عدم قدرت، تصحيح مى‏كنيم. در ادامه به بررسى اجماع در مسأله پرداخته با عنايت به عدم طرح مسأله در كلام فقهاء قبل از شيخ طوسى و برخى فقهاء پس از وى تا زمان محقّق حلّى و نيز كلام ابن حمزه در وسيله، صغراى اجماع را غير ثابت مى‏دانيم.
  • ادامه
  •   درس 153
  • کلمات کلیدی : مجوس - اهل کتاب - نفس زکيه - معتزله - امام صادق عليه السلام - وصيت - استشهاد - ديه - نجاست - صابئين
  • چکیده : ? بسم الله الرحمن الرحيم‏

    خلاصه درس قبل و اين جلسه:
    در جلسه پيش تمسك برخى به اجماع براى «حرمت ترك وطى زوجه به مدت چهار ماه» مطرح شد و مورد بررسى قرار گرفت. گفتيم كه تحصيل چنين اجماعى مشكل است و تحقّق اجماع را، با توجه به عدم تعرّض فقهاى متقدم نسبت به اين مسأله، نمى‏توان احراز نمود. در اين جلسه ابتدا توضيحى كوتاه پيرامون اشتباهى كه در كتاب مستند مرحوم نراقى (ره) رخ داده، خواهيم داد. سپس به اين بحث مى‏پردازيم كه بر فرض پذيرش حصول اجماع (صغرى) آيا مى‏توان كبروياً چنين اجماعى را حجت دانست يا نه؟ و در اين باره مناقشه مرحوم آقاى خوئى ره را درباره شرط حجيت اجماع مورد نقد و بررسى قرار مى‏دهيم. در خاتمه ادعاى انصراف و مفهوم آن را درباره اعتبار انزال در وطى - كه در متن عروه مطرح شده - بررسى خواهيم نمود.
  • ادامه
  •   درس 154
  • کلمات کلیدی : عجز - عقد - فسخ - استصحاب - نفقد - ضرر - اعسار - لاضرر - امساک - احسان - مهر - زوج - قاسم بن رواي - تصحيف
  • چکیده : ? بسم الله الرحمن الرحيم‏

    خلاصه درس قبل و اين جلسه:
    بحث پيرامون عدم جواز ترك وطى زوجه بيش از چهارماه بود،پيشتر اجماعِ مطرح شده در مسأله را مورد بررسى قرار داده،وجود آن را صرفاً منكر شديم. در جلسه پيش نيز مبناى مرحوم آقاى خوئى را درباره اجماع مدركى نقل كرده ،آنرا مخدوش دانستيم و عرض كرديم كه حجيّت اجماع،چه مدركى و چه غير مدركى‏به مناظر احراز اتصال به زمان معصوم است. سپس اين مبنا را كه «نفس ندرت را منشأ انصراف به فرد متعارف بدانيم » مورد نقد و بررسى قرار داده،به اين نتيجه رسيديم كه: در صورت اطلاق موضوع حكم،چنانچه تناسبات حكم و موضوع،فارق بين افراد متعارف و نادر باشد، در اين صورت، ندرت به ضميمه اقتضاى تناسب حكم و موضوع مى‏تواند منشأ انصراف باشد.
    در اين جلسه ابتدا مطالبى را از رساله احكام النساء مرحوم شيخ مفيد در تأئيد نفى وجود اجماع نقل كرده،آنگاه به بحث پيرامون ادله ديگرى كه جهت اثبات حكم عدم جواز ترك وطى زوجه بيش از چهار ماه توسط مرحوم صاحب جواهر مطرح شده، مى‏پردازيم و خدشه مرحوم آقاى خوئى را در اين باره مورد نقد و بررسى قرار مى‏دهيم. سپس با تحقيقى درباره مستند چهارماه در مسأله مورد بحث،به بررسى عمده‏ترين دليل اثبات حكم،يعنى روايات خواهيم پرداخت.
  • ادامه
  •   درس 155
  • کلمات کلیدی : اهل كتاب - ذباغ - مجلسي - سماعه - تعارض - مجوس - عرف - نكاح - كتابيه - حس - حدس - بناء عقلاء - الفاظ - اطمينان - ظنون - احتجاج - حقوق - اقرار - اسلام
  • چکیده : ? بسم الله الرحمن الرحيم‏

    خلاصه مطالب اين جلسه:
    بحث جلسات گذشته در اين بود كه ترك وطى زوجه دائمه بيش از چهارماه جايز نيست، اجماع و برخى از ادله و روايات مسأله را در جلسات گذشته بررسى كرديم، در اين جلسه تمسك به دليل لاضرر و لاحرج و روايت باب ايلاء و برخى از روايات خاصه مسأله را مورد بحث و بررسى قرار مى‏دهيم انشاء اللَّه تعالى‏
  • ادامه
  •   درس 156
  • کلمات کلیدی : عقد - نفقه - خيار - عجز - طاري - تسريع - لاحرج - طلاق
  • چکیده : ? بسم الله الرحمن الرحيم‏

    خلاصه مطالب اين جلسه:

    گفته شد كه انصراف به متعارف، در مواردى كه افراد متعارف نزد عرف به تناسب حكم و موضوع امتيازى داشته باشد مطلب درستى است. البته در مواردى كه عرف روى تناسب حكم و موضوع غيرمتعارف را خارج نداند انصراف هم نيست، مثلاً در «اكرم العالم» يكى از افراد نادر اعلم است، به خاطر اينكه اعلم يك مصداق بيشتر ندارد ولى نمى‏توان گفت جمله اكرم العالم از اعلم انصراف دارد چون تناسب حكم و موضوع اين فرد نادر را خارج نمى‏كند. همچنين تمام افراد از جهتى فرد نادر است ولى تناسب حكم و موضوع ميان اين افراد نادر فرقى نمى‏گذارد و لذا منشأ انصراف(1) نيست. همچنين انصرافات به وى هم ملاك نيست، مثلاً گفته‏اند كه اگر امر شد به اينكه به زيد پول بدهيد، ذهن انسان ابتدائاً مى‏رود روى پولى كه در كيف يا جيب خود دارد و خلاصه ذهن انسان روى محسوسات خودش مى‏رود، مثل پول ايرانى نه دلار و امثال آن، ولى اينها انصرافات بدوى است و لذا با اندك تنبّهى زايل مى‏شود و فرقى ميان افراد نمى‏گذارد، گر چه ذهن ابتدائاً متوجه آن فرد گردد امّا در بعضى از موارد به جهت تناسب حكم و موضوع عرف يك نحوه فرق و امتيازى مى‏بيند و لذا در اين موارد اگر متكلّم بخواهد به همين مقدار از تعارف اكتفا كند و قيد نزند قباحت عرفى ندارد، برخلاف مواردى كه ممكن است فى‏الجمله امتيازى باشد ولى به حدّ تعارف نرسد، در آنجا بايد حتماً قيد بزند، مگر اينكه خيلى واضح باشد و از باب «حذف ما يعلم جائز» بتواند اكتفا به وضوح آن قيد بنمايد. مثلاً در مورد حدّ جستجوى آب براى جواز تيمم كه گفته‏اند سهم يا سهمين، همه فقها گفته‏اند مراد، سهم تيرانداز متعارف است. همچنين كمان متعارف، سهم متعارف، فشار متعارف و... كه در تمام آن موارد، قيد تعارف را آورده‏اند. همچنين در ميزان كر، سه وجب و نيم مذكور را به وجب متعارف حمل نموده‏اند با اينكه قيد تعارف ذكر نشده است و يا در حد ترخّص، صداى اذان متعارف و گوش متعارف ميزان است در حاليكه قيد در ادله ذكر نشده است و اين امر رايجى است كه جرياً على‏الغالب اكتفا مى‏كنند و قيد متعارف را ذكر نمى‏كنند و در مواردى كه قيد متعارف ذكر شده است از باب تأكيد مطلب است و الّا به حداقل ميزان گرچه مصداق لفظ است ولى عرف آن را خارج مى‏داند.



    1) انصراف وضعى نيست بلكه اطلاقى است يعنى وقتى گفته مى‏شود شير به معنى شير متعارف نيست بلكه قيد تعارف از تناسب حكم و موضوع كشف مى‏شود و انتقال ذهن به قيد تعارف اطلاقى است نه وضعى.
  • ادامه
  •   درس 157
  • کلمات کلیدی : نکاح - متعه - اهل کتاب - معاملات - کتابيه - کافر - مرتد - اسماعيليه - قاضي نعمان - فقه - متعليه - نسخ - ارث - ولد
  • چکیده : ? بسم الله الرحمن الرحيم‏

    خلاصه درس قبل و اين جلسه:
    در جلسات قبل درباره لزوم مباشرت لااقل در چهارماه سخن گفته شد، بحث به اينجا رسيد كه آيا اين حكم در تمتع هم جارى است،در اين جلسه در ادله ثبوت حكم در متعه بويژه در صحيح صفوان بن يحيى مناقشه شد و به تناسيب به تفصيل به بحث نقش قدر متقين در اطلاق و تأثير آن در ايجاد اجمال الفاظ سخن گفته و نيز درباره بحث انصراف و اقسام آن و ملاك آن توضيحى خواهيم آورد. در ادامه درباره حكم لزوم مباشرت در سفر بحث كرده،معانى محتمل درباره «عنده» را در صحيح صفوان ذكر كرده با عنايت به قاعده نفى حرج و نفى ضرر شرطيت حضر را در لزوم انكار كرده و در غير مواردى كه متعارفاً نزديكى صورت نمى‏گيرد همچون جائى كه دختر در خانه پدر خود مى‏باشد لزوم مباشرت را اثبات مى‏كنيم.
    در ادامه جواز ترك وطى را در سفر واجب بيان نموده و اين كه مسأله ا زباب تزاحم نيست و نبايد اهم و مهم را ملاك قرار دهد،بلكه از باب ورود بوده پرداخته فرق اين دو باب را روشن خواهيم ساخت.
  • ادامه
  •   درس 158
  • کلمات کلیدی : زکات - حسب - نسب - کفايه - شغل - عجمي - هاشميه - مولي - ازدواج - جوبير - منبح بن رباح - مقداد - صفيه - عثمان - عبدشمس - عمر - ام کلثوم - عمرو بن عثمان - فاطمه بنت الحسين - مصعب
  • چکیده : ? بسم الله الرحمن الرحيم‏

    خلاصه درس قبل و اين جلسه:
    در جلسه پيش در ادامه بحث پيرامون مسأله (7) اشكال مرحوم آقاى خوئى به مرحوم سيّد (ره) را مبنى بر اينكه مسأله ناسازگارى ميان سفر واجب و وجوب وطى از باب تزاحم است مورد نقد و بررسى قرار گرفت و گفته شد كه مسأله مزبور از باب وارد و مورد است نه تزاحم در اين جلسه اين مطلب با بحثى تكلميلى مجدداً بررسى مى‏شود در ادامه بحث،دنباله مسأله (7) باب و مباحث مربوط به آن مطرح خواهد شد.
  • ادامه
  •   درس 159
  • کلمات کلیدی : رياض - ارتداد - زوجين - نکاح - کفويه - شوهر - ظاهريه - اخباريه - سهل بن زياد - مسمع بن عبدالملک - انفساخ - مرتد - دخول - استتابه
  • چکیده : ? بسم الله الرحمن الرحيم‏

    خلاصه درس قبل و اين جلسه:
    در جلسات پيش درباره برخى ازمواردى كه شوهر مى‏تواند نزديكى با همسر خود را در طول چهارماه نيز ترك كند سخن گفته شد.
    در اين جلسه ضمن بيان موارد ديگرى از سقوط حق وطى زوجه در چهارماه ، به مقدار واجب از وطى كه همان مقدار متعارف از ادخال و انزال است اشاره كرده و سپس فرع بعد كه لزوم وطى قبل از چهارماه در زنان شهوى و شبقه پرداخته وضمن بررسى ادلّه نفى حرج مقدار حكومت اين ادله بر ادله احكام اوليه مورد بحث قرار مى‏گيرد .
  • ادامه
  •   درس 160
  • کلمات کلیدی : ازدواج - کفويه - ولي - صدقه - هاشمي - غير هاشمي - خون - فردج - کفر - اوساخ - کراهه - نسب - زوجين - حريه - زوجه - باکره - خواستگار - اخلاق - دين - يعقوب - تشريع - تشبيه
  • چکیده : ? بسم الله الرحمن الرحيم‏

    خلاصه درس اين جلسه:
    در اين جلسه به بررسى مسأله 8 مى‏پردازيم و ضمن توضيح اشكالاتى در عبارت عروه، به وجوهى كه ممكن است احتياط در مسأله توجيه گردد، اشاره مى‏نماييم.
  • ادامه