توجه كنيد در فعل مضارع دو صيغه جمع مؤنث مبنى و بقيه صيغه‏ها معرب است صيغه‏هاى معرب بخودى خود مرفوع مى‏باشند علامت رفع در صيغه‏هاى 13 7 4 1 و 14 ضمه لام الفعل و در تثنيه‏ها جمعهاى مذكر و مفرد مؤنث مخاطب نون آخر صيغه است كه به آن نون عوض رفع مى‏گويند .

در دو صيغه جمع مؤنث 6 و 12 نون مفتوحه ضمير است نه علامت رفع‏

پرسش و تمرين

‏1 فعل مضارع را تعريف كنيد.

2 -مضارع ثلاثى مجرد معلوم چند وزن دارد چرا.

3 -مضارع ثلاثى مجرد معلوم از چه گرفته مى‏شود و چگونه.

4 -صيغه‏هاى زير چگونه ساخته مى‏شوند 5. 11 8 12 6 14 13 7 4 1 نام صيغه‏هاى تمرين فوق چيست.

6 -مضارعهاى زير را صرف كنيد يعمل يحسد يقذف يشرف يكتب يقرء يصبر.

7 -صيغه‏هاى زير را از يعلم معنى كنيد 8. 10 3 11 8 5 2 14 13 7 4 1 كيفيت ضمائر فعل مضارع را توضيح دهيد.

9 -حروف مضارعه و حركت آنها در مضارع ثلاثى مجرد معلوم و كيفيت وقوع آنها را بيان كنيد.

10 -اعراب و علامت رفع در صيغه‏هاى مضارع به چه كيفيت است.

11 -در چه صيغه‏هايى از مضارع لام الفعل ساكن است و جامع بين اين صيغه‏ها چيست‏

‏

فصل 3 ابواب ثلاثى مجرد

بايد دانست كه مضارع فعل ممكن است بر يكى از سه وزن يفعل يفعل يفعل و مضارع فعل ممكن است بر يكى از دو وزن يفعل يفعل بيايد و مضارع فعل فقط بر وزن يفعل مى‏آيد بعبارت ديگر در فعل ثلاثى مجرد معلوم به اين چند گونه ماضى مضارع برخورد خواهيم كرد

1 - فعل يفعل مانند منع يمنع

2 - فعل يفعل مانند ضرب يضرب

3 - فعل يفعل مانند نصر ينصر

4 - فعل يفعل مانند سمع يسمع

5 - فعل يفعل مانند حسب يحسب

6 - فعل يفعل مانند كرم يكرم هر كدام از اين اقسام ماضى مضارع را باب مى‏نامند بنا بر اين فعل ثلاثى مجرد داراى شش باب است

‏پرسش و تمرين

‏1 اينكه مى‏گويند فعل ثلاثى مجرد معلوم شش باب دارد يعنى چه.

2 -ماضى و مضارع مصادر زير را بسازيد اكل خوردن از باب 3 قعود نشستن از باب 3 شهاده حاضر بودن از باب 4 ضرب زدن از باب 2 ركوع خم شدن از باب 1 سامه ناراحت شدن از باب 4 قتل كشتن از باب 3. 3 صيغه‏هاى 14 13 7 4 1 ماضى و مضارعهاى فوق را معنى كنيد.

4 -شماره ابواب زير را معين كنيد جاء يجى‏ء فهم يفهم سال يسال عمل يعمل حلم يحلم ذهب يذهب قتل يقتل علم يعلم حسن يحسن‏