نكته دوم: هر يايى علامت نكره بودن نيست. گاه «ى» علامت وحدت است; يعنى بعد از اسم معرفه مى آيد تا واحد بودن آن را نشان دهد:
ايرانىكه ما دوستش مى داريم، ايران اسلامى است. اسم
مفرد آن است كه بر يك موجود دلالت كند. اسم
جمع آن است كه هم بر بيش از يك موجود دلالت كند و هم داراى نشانه جمع (
ها ـ ان) باشد. اكنون، چند نكته نگارشى و رسم الخطّى را درباره مفرد و جمع يادآورى مى كنيم:
1. تقريباً همه اسم ها را مى توان با
ها جمع بست. البتّه مناسب تر است كه جانداران را با
ان جمع ببنديم.
2. از نظر اين بنده، بهتر است
ها جدا از اسم نوشته شود، زيرا تنها يك نشانه است و هرگز پيوند معنوى با اسم پيدا نمى كند.
3. كلمه جمع را نبايد ديگربار جمع بست. اين نمونه ها نادرستند:
امورات،احوال ها،وجوهات. مثلاً اين جمله نادرست است:
اموراترا بايد باطن شريعت اصلاح كند.
4. كلمه غير عربى را نبايد با نشانه جمع عربى همراه كرد. اين نمونه ها نادرستند:
آزمايشات،سفارشات،گرايشات،پيشنهادات،سبزى جات،پاكات (جمع پاكت). پس اين جمله صحيح نيست: بر ادبا و فضلا است كه به تدريج، نخبه آن كلمات را در
نگارشاتخود استعمال نمايند.
5. در گروه اسمى، نشانه جمع به هسته گروه مى پيوندد نه به وابسته. بايد گفت: رزمندگان ما
نشان هاى افتخار بر سينه دارند. (نه:
نشان افتخارها).
6. گاه يك كلمه كه اصلا جمع است، در كاربردِ عرفى حالت مفرد پيدا مى كند; همچون:
طَلَبه، عمليّات. در اين هنگام، مى توان همين كاربرد عرفى را درست دانست.
7. كلمه جمع را كه در عُرف هم مفرد نيست نبايد در معناى مفرد به كار بُرد. در اين مثال، به جاى
اسلحه (= سلاح ها) بايد
سلاح به كار رود: تا ظلم باشد، اسلحه نويسنده مؤمن كارآمد است و مؤثّر.
8. چند نكته درباره شيوه خط: ـ در كلمه پايان يافته به اوُ + ان، معمولا ياء افـزوده مى شود:
مهرويان،ترسويان. ـ در كلمه پايان يافته به آ + ان، ياء افزوده مى شود:
پارسايان،زيبايان.
