فصل 12 قواعد اعلال
چنانكه قبلا اشاره شد حروف عله در معرض تغييرند كه تغيير آنها را اعلال مىنامند اينك لازم است قبل از بررسى اقسام فعل معتل تغييراتى را كه در حروف عله عارض مىشود بشناسيم اين تغييرات در چهار چوب قواعدى كه به قواعد اعلال معروفند صورت مىگيرد قواعد اعلال بعضى مخصوص نوع خاصى از انواع كلمهاند مثلا مخصوص فعل مضارع مثال واوى يا ماضى اجوف يا امر ناقص مىباشند و بعضى ديگر چنين نبوده و نسبتا عمومىاند از قواعد عمومى نسبى اعلال بعضى بيشتر در فعل مورد دارند و بعضى فقط در اسم دسته اول از قواعد عمومى اعلال در اينجا و دسته دوم در مقدمه بخش اسم بيان مىشود و هر كدام از قواعد خصوصى در موضع مخصوص به خود خواهد آمد .
قاعده اول واو و ياء متحرك اگر عين الفعل كلمه واقع شوند و ما قبلشان حرف صحيح و ساكن باشد حركتشان به ما قبل داده مىشود مانند يقول يقول يبيع يبيع يخوف يخوف يخاف بخلاف فتيه مثلا .
قاعده دوم واو و ياء مضموم يا مكسور اگر در اثناء كلمه واقع شوند و عين الفعل يا لام الفعل باشند و ما قبلشان حرف صحيح و متحرك باشد پس از سلب حركت ما قبل حركتشان به ما قبل داده مىشود مانند قول قول قيل بيع بيع يدعوون يدعوون يدعون رضيوا رضيوا رضوا .
