توجه كنيد در فعل مضارع دو صيغه جمع مؤنث مبنى و بقيه صيغهها معرب است صيغههاى معرب بخودى خود مرفوع مىباشند علامت رفع در صيغههاى 13 7 4 1 و 14 ضمه لام الفعل و در تثنيهها جمعهاى مذكر و مفرد مؤنث مخاطب نون آخر صيغه است كه به آن نون عوض رفع مىگويند .
در دو صيغه جمع مؤنث 6 و 12 نون مفتوحه ضمير است نه علامت رفع
پرسش و تمرين
1 فعل مضارع را تعريف كنيد.
2 -مضارع ثلاثى مجرد معلوم چند وزن دارد چرا.
3 -مضارع ثلاثى مجرد معلوم از چه گرفته مىشود و چگونه.
4 -صيغههاى زير چگونه ساخته مىشوند 5. 11 8 12 6 14 13 7 4 1 نام صيغههاى تمرين فوق چيست.
6 -مضارعهاى زير را صرف كنيد يعمل يحسد يقذف يشرف يكتب يقرء يصبر.
7 -صيغههاى زير را از يعلم معنى كنيد 8. 10 3 11 8 5 2 14 13 7 4 1 كيفيت ضمائر فعل مضارع را توضيح دهيد.
9 -حروف مضارعه و حركت آنها در مضارع ثلاثى مجرد معلوم و كيفيت وقوع آنها را بيان كنيد.
10 -اعراب و علامت رفع در صيغههاى مضارع به چه كيفيت است.
11 -در چه صيغههايى از مضارع لام الفعل ساكن است و جامع بين اين صيغهها چيست
فصل 3 ابواب ثلاثى مجرد
بايد دانست كه مضارع فعل ممكن است بر يكى از سه وزن يفعل يفعل يفعل و مضارع فعل ممكن است بر يكى از دو وزن يفعل يفعل بيايد و مضارع فعل فقط بر وزن يفعل مىآيد بعبارت ديگر در فعل ثلاثى مجرد معلوم به اين چند گونه ماضى مضارع برخورد خواهيم كرد
1 - فعل يفعل مانند منع يمنع
2 - فعل يفعل مانند ضرب يضرب
3 - فعل يفعل مانند نصر ينصر
4 - فعل يفعل مانند سمع يسمع
5 - فعل يفعل مانند حسب يحسب
6 - فعل يفعل مانند كرم يكرم هر كدام از اين اقسام ماضى مضارع را باب مىنامند بنا بر اين فعل ثلاثى مجرد داراى شش باب است
پرسش و تمرين
1 اينكه مىگويند فعل ثلاثى مجرد معلوم شش باب دارد يعنى چه.
2 -ماضى و مضارع مصادر زير را بسازيد اكل خوردن از باب 3 قعود نشستن از باب 3 شهاده حاضر بودن از باب 4 ضرب زدن از باب 2 ركوع خم شدن از باب 1 سامه ناراحت شدن از باب 4 قتل كشتن از باب 3. 3 صيغههاى 14 13 7 4 1 ماضى و مضارعهاى فوق را معنى كنيد.
4 -شماره ابواب زير را معين كنيد جاء يجىء فهم يفهم سال يسال عمل يعمل حلم يحلم ذهب يذهب قتل يقتل علم يعلم حسن يحسن