تبیان، دستیار زندگی

5. قريب دوثلث قرآن در مكه، و كمى بيش از يك ثلث آن در مدينه نازل شده است (تاريخ قرآن راميار، ص 263).
تعداد آيات مكى 4468آيه است و تعداد آيات مدنى 1768 آيه (فرهنگ آمارى كلمات قرآن كريم، ج 1، ص 39).
6. قصص انبيا بيشتر در سوره هاى مكى بيان شده است و فقه يا احكام قرآن بيشتر در سوره هاى مدنى.
7. قصص انبيا به نحوى بخش بخش در سراسر قرآن كريم آمده است، داستان هيچ پيامبرى به طور سراسرى و يكپارچه در قرآن نيامده است، مگر داستان يوسف و برادرانش كه به تمامى و يكپارچه در سوره يوسف، سوره دوازدهم قرآن آمده است.
8. قرآن كريم دو نزول دارد: يكى دفعى و يكباره، يكى تدريجى و 23 ساله.
بار اول قرآن بتمامه در «ليلة القدر» به صورت «جملة واحدة » (يكبارگى) از لوح محفوظ به بيت العزة يا بيت المعمور (در آسمان چهارم) نازل شده، و سپس نجوما يا منجما يعنى بخش بخش و به تفاريق در طول مدت 23 سال به تفصيل نزول يافته است (بحارالانوار، ج 18، ص 253 و 254).
نظر ملامحسن فيض كاشانى درباره دو نزول قرآن كريم چنين است: «نزول [اول نزول]معناى قرآن به قلب پيامبر(ص) است... ,سپس در طول بيست [و سه]سال هر بار كه جبرئيل بر او ظاهر شده و وحى آورده و الفاظ آن را بر حضرت مى خوانده است،بخش بخش از باطن قلب او به ظاهر زبانش نزول مى يافته است » (مقدمه نهم از تفسير صافى).
9. كاتبان وحى را تا چهل نفر ازصحابه با سواد هم شمرده اند كه ده تن از آنان عبارتند از: 1-4. خلفاى چهارگانه 5. ابى بن كعب 6. زيد بن ثابت 7. طلحه 8. زبير 9. سعدبن ابى وقاص 10. سالم مولى ابى حذيفه.
10. ده تن از حافظان اوليه قرآن كريم از ميان صحابه پيامبر(ص) عبارتند از: 1. على بن ابى طالب(ع) 2. عثمان 3. ابن مسعود 4. ابى بن كعب 5. زيد بن ثابت 6.
ابوالدرداء 7. سالم مولى ابى حذيفه 8. معاذ بن جبل 9. ابو زيد 10. تميم الدارى.
11. زيد بن ثابت كه در عهد عثمان سرپرست هيئت تدوين و جمع و كتابت نهايى قرآن و تشكيل مصحف امام (مصاحف عثمانى) شد، هم كاتب وحى بود، هم حافظ قرآن، و هم در عهد ابوبكر و به فرمان او بر مبناى وحى مكتوب ولى پراكنده بازمانده از حضرت رسول(ص)، مصحفى كامل فراهم كرده بود كه نزد عمر و سپس دختر او حفصه امانت بود، و در عهد عثمان آن را مبناى كار قرار دادند.
12. قرآن كريم داراى سى جزء است [ سى پاره]، كه هر جزء با جزء ديگر از نظر طول برابر است.
احتمال دارد كه حضرت رسول(ص) ⁽³⁾ يا جانشينان ايشان اين تقسيم را، براى آن كه قراءت روزانه قرآن آسان باشد، انجام داده اند.
در مصحف رسمى امروز جهان اسلام، يعنى در مصحف مدينه، به كتابت عثمان طه، هر جزء درست در بيست صفحه پانزده سطرى تابت شده است.