تبیان، دستیار زندگی

6. عاصم، حمزه و كسائى هر سه امامان قراءت در كوفه بوده و گرايش شيعى داشته اند.
7. روايت حفص از عاصم كه امروزه متداول ترين قراءت قرآن در جهان است، نقش برجسته شيعه را نمايان مى سازد.

1. النشر فى القراءات العشر، ج 1، ص 34، قرآن و فهرست منابع، ص 259 و 260.
2. دائرة المعارف بزرگ اسلامى، ج 4، ص 582.
3. همان، ص 583.
4. ابن مجاهد پس از احراز رياست قراءت در بغداد به مقابله با دو تن از قاريان معروف وهمطراز با خود پرداخت. محمد بن حسن بن يعقوب مشهور به ابن مقسم (م 354ق. ) و محمدبن احمد بن ايوب معروف به ابن شنبوذ (م 328) كه هر دو از قاريان و نحويان بغداد بودند،در دو مجلس محاكمه جداگانه اى كه به درخواست ابن مجاهد و در حضور وزير ابن مقله،تشكيل يافته بود حضور يافتند و اين در حالى بود كه ابن مجاهد و ابن مقسم و ابن شنبوذ، هرسه شاگردان مكتب قراءت ابن شاذان(ابوالفضل رازى) بودند. در مورد علت اين محاكمهگفته اند كه ابن مقسم، هر قراءتى را كه مطابق با قواعد عربى بود، اگر چه مخالف با نقل يارسم مصاحف عثمانى باشد، مى پذيرفت. ابن شنبوذ قراءت بر خلاف مصحف را جايز مى شمردو به آن چه از قراءت ابى و عبدالله بن مسعود مى دانست قراءت مى كرد. ابن مقله در سال323ق. پس از احضار قضات، فقها و قاريان كه در راس آنها ابن مجاهد قرار داشت آن دو رامحاكمه نمود. پس از اعتراف ابن شنبوذ به آن چه به او نسبت داده اند به دستور وزير تازيانهخورد و محبوس شد وتوبه نمود. ابن مقسم نيز در مجلس محاكمه خود اعتراف به خطا واشتباه نمود.... (ر.ك: المباحث فى علوم القرآن، ص 251-252; مقدمه كتاب السبعه، ص 18; التمهيد، ج 2، ص 232)
5. دائرة المعارف بزرگ اسلامى، ج 4، ص 583.
6. ر.ك: الابانة عن معانى القراءات، ص 90.
7. كتاب التيسير از ابوعمرو دانى (م 444ق. ) يكى از بهترين كتبى است كه در زمينه قراءاتسبعه تدوين شده است. اين كتاب را «قاسم بن فيره » (م 590ق. ) معروف به شاطبى در 1173بيت تحت عنوان حرزالامانى و وجه التهانى » معروف به «شاطبيه » به نظمى جالب درآوردهاست. «شاطبيه » از چنان شهرتى در ميان كتب مربوط به قراءات سبع، برخوردار گرديده كه نزديك به چهل شرح بر آن نوشته شده است.
8. النشر فى القراءات العشر، ج 1، ص 36.
9. مباحث فى علوم القرآن، ص 247.
10. مقدمه الابانة عن معانى القراءات، ص 18; الكشف عن وجوه القراءات، ص 3.
11. دائرة المعارف بزرگ اسلامى، ج 4، ص 175 و 176.
12. همان، ص 509 و 510.
13. سيدمحمد باقر حجتى، تاريخ قرآن، ص 321; التمهيد، ج 2، ص 194.
14. سيدمحمد باقر حجتى، همان.
15. دائرة المعارف بزرگ اسلامى، ج 5، ص 678 و 679.
16. مناهل العرفان، ج 1، ص 458.
17. البيان، ص 130; التمهيد، ج 2، ص 245.
18. مناهل العرفان، ج 1، ص 459.
19. دائرة المعارف بزرگ اسلامى، ج 6، ص 64-66.
20. البيان، ص 136.
21. محمد باقر حجتى، تاريخ قرآن، ص 328.
22. البيان، ص 136.
23. سيدمحمد باقر حجتى، تاريخ قرآن، ص 329 و 330.
24. همان، ص 313 و 314.
25. لغت نامه دهخدا، ج 11.
26. سيدمحمد باقر حجتى، تاريخ قرآن، ص 235-241.
27. الحجة فى القراءات السبع، ص 61; البرهان، نوع 22.
28. الاتقان، ج 1.