102پس هنگامى كه با او به مقام سعى و كوشش رسيد گفت سرم !من در خـواب ديـدم كـه تو را ذبح مى كنم , نظر تو چيست گفت پدرم هردستور دارى اجرا كن به خواست خدا مرا از صابران خواهى يافت
فلما بلغ معه السعى فلما بلغ معه السعى قال يا بنى انى ارى فى المنام انى اذبحك فانظر ماذا ترى قال يا ابت افعل ما تؤمر ستجدنى ان شا اللّه من الصابرين سـرانـجام فرزند موعود ابراهيم طبق بشارت الهى متولد شد, و قلب پدر راروشن ساخت , دوران طفوليت را پشت سر گذاشت و به سن نوجوانى رسيد.
در ايـنـجـا قـرآن مى گويد«پس هنگامى كه با او به مقام سعى و كوشش رسيد»(فلما بلغ معه السعى ).
يعنى به مرحله اى رسيد كه مى توانست در مسائل مختلف زندگى همراه پدرتلاش و كوشش كند و او را يارى دهد.
بـه هـر حـال به گفته جمعى از مفسران , فرزندش در آن وقت سيزده ساله بود كه ابراهيم خواب عـجـيـب شـگـفـت انـگيزى مى بيند كه بيانگر شروع يك آزمايش بزرگ ديگر در مورد اين پيامبر عـظيم الشان است , در خواب مى بيند كه از سوى خداوند به او دستور داده شد تا فرزند يگانه اش را با دست خود قربانى كند و سر ببرد.
ابراهيم كه بارها از كوره داغ امتحان الهى سر فراز بيرون آمده بود, اين بار نيزبايد دل به دريا بزند و سر بر فرمان حق بگذارد.
ولـى بـايـد قبل از هر چيز فرزند را آماده اين كار كند, رو به سوى او كرد و «گفت سرم !من در خـواب ديـدم كـه تو را ذبح مى كنم , نظر تو چيست »؟(قال يا بنى انى ارى فى المنام انى اذبحك فانظر ماذا ترى ).
فـرزندش كه نسخه اى از وجود پدر ايثارگر بود و درس صبر و استقامت وايمان را در همين عمر كـوتـاهـش در مـكتب او خوانده بود, با آغوش باز و از روى طيب خاطر از اين فرمان الهى استقبال كرد, و با صراحت و قاطعيت «گفت پدرم هردستور دارى اجرا كن » (قال يا ابت افعل ما تؤمر).
و از نـاحيه من فكر تو راحت باشد كه «به خواست خدا مرا از صابران خواهى يافت » (ستجدنى ان شا اللّه من الصابرين ).
ايـن تـعبيرات پدر و پسر چقدر پرمعنى است ; از يك سو پدر با صراحت مساله ذبح را با فرزند سيزده ساله مطرح مى كند و براى او شخصيت مستقل و آزادى اراده قائل مى شود, از سوى ديگر فرزند هم مى خواهد پدر در عزم و تصميمش راسخ باشد.
و بـه ايـن تـرتـيـب هـم پـدر و هـم پـسـر نـخستين مرحله اين آزمايش بزرگ را باپيروزى كامل مى گذرانند.
