تبیان، دستیار زندگی

واپسين لحظات حياتش حفظ کند و مي دانيم که هيچ کس نمي تواند به تحقق چنين شرايطي يقين داشته باشد. از سوي ديگر، کسي که مرتکب گناهي شد، اگر هيچ اميدي به آمرزش نداشته باشد گرفتار ياس و نوميدي مي شود و همين نوميدي، انگيزه ترک گناه را در او ضعيف مي کند و به ادامه راه خطا و انحراف مي کشاند. از اين روست که روش تربيت مربيان الهي اين است که همواره مردم را بين خوف و رجاء نگهدارند و نه چندان به رحمت الهي اميدارشان کنند که دچار «امن از مکر الهي» شوند و نه چندان آنان را از عذاب بترسانند که گرفتار «ياس از رحمت الهي» گردند و چنانکه مي دانيم اينها از گناهان کبيره به شمار مي روند.

ش7. اشکال ديگر اين است که تاثير شفاعت در نجات از عذاب به معناي تاثير کار ديگران (شفاعت کنندگان) در سعادت و رهايي از شقاوت است در صورتي که به مقتضاي آيه شريفه «و ان ليس للانسان الا ماسعي» تنها تلاش و کوشش خود شخص است که او را به سعادت مي رساند.

ج. سعي و کوشش شخص براي رسيدن به مقصود، گاهي بطور مستقيم انجام مي گيرد  وتا پايان راه، ادامه مي يابد و گاهي بطور غيرمستقيم و با فراهم کردن مقدمات سعادت انجام مي دهد زيرا ايمان آوردن و تحصيل شرايط استحقاق شفاعت، کوشش  و تلاشي در راه رسيدن به سعادت، محسوب مي شود و هرچند تلاشي ناقص ونارسا باشد و به همين جهت، مدتي گرفتار رنجها و سختيهاي برزخ و عرصات آغازين رستاخيز شود ولي به هرحال، خودش ريشه سعادت يعني ايمان را  در زمين دلش غرس کرده و احيانا آن را با اعمال شايسته اي آبياري کرده به گونه اي که تا پايان عمر دنيويش نخشکد. پس سعادت نهائيش مستند به کوشش و تلاش خودش مي باشد هرچند شفاعت کنندگان هم  به نحوي تاثير در بارور شدن اين درخت دارند چنانکه در دنيا هم کسان ديگري موثر در هدايت و تربيت انسانها هستند و تاثير آنان به معناي نفي سعي و کوشش خود فرد نيست.