شناختهاي تجربي در علوم تجربي مانند فيزيک و شيمي و زيست شناسي، مورد استفاده قرار مي گيرد.

2. شناخت عقلي، اينگونه بوسيله شناخت بوسيله مفاهيم انتزاعي (مقولات ثانيه) شکل مي گيرد ونقش اساسي در به دست آوردن آن را عقل، ايفاء مي کند هر چند ممکن است بعضا از مقدمات قياس، استفاده شود. قلمرو اين شناختها منطق و علوم فلسفي و رياضيات را در بر مي گيرد.

3. شناخت تعبدي. اينگونه شناخت، جنبه ثانوي دارد و بر اساس شناخت قبلي« منبع قابل اعتماد» (اتوريته) و از راه خبر دادن «مخبر صادق» حاصل مي شود. مطالبي که پيروان اديان بر اساس سخنان پيشوايان ديني مي پذيرند و گاهي به آنها اعتقادي به مراتب قويتر از اعتقادات برخاسته از حس و تجربه پيدا مي کنند از همين قبيل است.
4. شناخت شهودي. اينگونه شناخت بر خلاف همه اقسام گذشته بدون وساطت صورت و مفهوم ذهني به ذات عيني معلوم، تعلق مي گيرد و به هيچ وجه جاي خطا و اشتباهي ندارد اما چنانکه در جاي خودش توضيح داده شده معمولا آنچه بنام شناخت شهودي و عرفاني قلمداد مي شود در واقع، تفسيري ذهني از مشهودات است و قابل خطا و اشتباه مي باشد(1).

انواع جهان بيني

بر اساس تقسيمي که درباره شناخت، بيان شد مي توان تقسيمي براي جهان بيني بدين صورت در نظر  گرفت:

1. جهان بيني علمي. يعني انسان بر اساس دستاوردهاي علوم تجربي، بينشي کلي درباره هستي بدستآورد.
2. جهان بيني فلسفي، که از راه استدلالات و تلاشهاي عقلي، حاصل مي شود.
3. جهان بيني ديني، که از راه ايمان به رهبران اديان و پذيرفتن سخنان ايشان به دست مي آيد.

1. ر. ک: آموزش فلسفه، درس سيزدهم.