تبیان، دستیار زندگی

اين كلمه به گفته راغب از ريشه ثمد يا ثمد (آب كم راكد ، آب باقيمانده در زمين سخت ، آب بدون ماده) است اين كلمه به صورت منصرف و غير منصرف استعمال مي شود به اين صورت كه به اعتبار (قوم) يا (شخص) منصرف مي باشد و به اعتبار (قبيله) غير منصرف به كار مي رود زيرا در اين صورت داراي علميت و تأنيث است .

2- طغوي :

سركشي – از حد گذشتن – اسم مصدر است براي طغو .

3- انبعث :

بپاخاست – دست به كار شد – شتافت و روان شد – فعل ماضي از باب انفعال و لازم است اين فعل مطاوع بعث واقع مي شود .

4- اشقي :

تيره روز ترين – بدبخت ترين – اسم تفضيل است .

5- رسول :

پيامبر – فرستاده – صفت مشبهه است و جمع آن ارسل و رسل و رسلاء و رسل مي آيد . قاعده در اين است كه مذكر و مونث و جمع و واحد آن يكسان به كار رود لذا در قرآن آمده است : انا رسول رب العالمين (شعراء/16)

6- ناقه :

شتر ماده – اسم ثلاثي مزيد است .

7- سقيي :

آب خوردن – آب آشاميدن – اسم مصدر است براي سقي و استسقاء .

8- عقروها :

زخمي كردند او را – دست و پاي او قطع كردند – كشتند – فعل ماضي از ثلاثي مجرد باب فعل يفعل و متعدي يك مفعولي است .

9- دمدم :

هلاكت فرستاد – فعل ماضي از باب رباعي مجرد و لازم است و به وسيله علي متعدي مي شود .

10- ذنب :

گناه – اسم ثلاثي مجرد است و چنانكه راغب گفته است اصل ذنب به معناي دم حيوان و غيره است و ذنب در اصل گرفتن دم چيزي را گويند و هر فعلي كه عاقبت وخيم و ناگواري دارد ذنب ناميده شده زيرا جزاي آن مانند دم حيوان در آخر است .