و متعدي يك مفعولي است و به مفعول
ديگرش به وسيله علي تعدي مي كند .
5- اهان :
خوار نمود – كوچك و سبك شمرد – فعل ماضي از باب افعال و متعدي يك
مفعولي است .
تركيب :
(ف) حرف استيناف (ام) حرف شرط و تفصيل (الانسان) مبتدا (اذ) ظرف زمان
استقبال و متضمن معناي شرط در محل نصب متعلق به يقول (م) زائده (ابتلاه
ربه) فعل و مفعول و فاعل جمله شرط اذا و در محل جر مضاف اليه براي اذا (ف)
حرف عطف (اكرمه) فعل و فاعل و مفعول جمله در محل جر عطف بر ابتلاه (و) حرف
عطف (نعمه) مانند اكرمه (ف) فاء جواب اما (يقول) فعل و فاعل جمله جواب اذا
است و محلي از اعراب ندارد (ربي) مضاف و مضاف اليه مبتدا (اكرمن) فعل و
فاعل يا نون وقايه و مفعول اين فعل كه ياء متكلم بوده به خاطر اختصار يا
تناسب فواصل حذف شده . جمله اكرمني در محل رفع خبر براي مبتدا و اين مبتدا
و خبر در محل نصب مقول قول و جمله اذا ... (اذا با شرط و جوابش) در محل رفع
خبر براي الانسان و جمله الانسان با خبرش مجموعاً جواب اما است و محلي از
اعراب ندارد و فاء جواب اما به جواب اذا انتقال داده شده است
(و اما اذا ما ابتليه فقدر عليه رزقه فيقول ربي اهانن) اين آيه عطف بر آيه
قبل است و مانند آن تركيب مي شود .
