7- لن يحور :
هرگز باز نخواهد گشت – فعل مضارع منفي و منصوب است از ثلاثي مجرد باب فعل يفعل و لازم است . حار يحور به معناي رجع يرجع .
18- بصير :
بينا – صفت مشبهه يا صيغه مبالغه است .
تركيب :
(يا) حرف ندا (ايها) مناداي نكره مقصوده مبني بر ضم و در محل نصب بنا بر مفعول بودن براي فعلي كه ياء قائم مقام آن است (الانسان) بدل يا عطف بيان براي اي و جمله ندا استينافيه است و محلي از اعراب ندارد (انك كادح) حرف مشبهه بالفعل با اسم و خبرش واين جمله جواب ندا يعني استيناف بياني است و محلي از اعراب نداد (الي ربك) جار و مجرور متعلق به كادح و كاف و در محل جر مضاف اليه (كدحاً) مفعول مطلق برا ي كادح (ف) عاطفه (ملاقيه) مضاف و مضاف اليه عطف بر كادح و محتمل است كه ملاقيه خبر براي مبتداي محذوف باشد تقدير : فانت ملاقيه و اين جمله عطف بر جمله جواب ندا است و محلي از اعراب ندارد (ف) حرف عطف (اما) حرف شرط و تفصيل (من) اسم شرط در محل رفع مبتدا (اوتي) فعل مجهول و نائب فاعل اين فعل در محل جزم شرط براي من (كتابه) مفعول براي اوتي (مفعول دوم) (بيمينه) جار و مجرور متعلق به اوتي و ها در حل جر مضاف اليه (ف) جزائيه (سوف) حرف استقبال (يحاسب) فعل مجهول و نائب فاعل (حساباً) مفعول مطلق نوعي (يسيراً) صفت براي حساباً جمله فسوف يحاسب جواب اما است و جواب من به قرينه جواب اما محذوف است و در خبر مبتدا (من شرطيه) چهار احتمال وجود دارد :
1- جمله
