• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
 
 
 
 
 
 

از همنشينى و رفاقت با كسانى كه همّت آنها كسب دنياست و از ياد حق غافل هستند بايد پرهيز نمود، چنانكه خداوند مى فرمايد: (فَأَعْرِضْ عَنْ مَّنْ تَوَلّى عَنْ ذِكْرِنا وَ لَمْ يُرِدْ اِلاَّ الْحيوةَ الدُّنْيا)(1).

3. يكسان بودن ظاهر و باطن با دوست. انسان بايد همان گونه كه ظاهراً با دوست خود به صفا و محبّت رفتار مى كند، باطناً نيز به او محبّت داشته باشد تا ظاهر و باطن موافق باشد.

4. ترك تكلف .يعني نبايد با دوست خود متكلفانه رفتار كند .در خبر است كه : «انا و اتقياء امتي براء من التكلف».(2) و امير المومنين علي (ع) مي فرمايد: «شر الاصدقاء من احوجك الي مُداراة وَ ألجَأَكَ اِلَى اعْتِذار أوْ تَكَلَّفْتَ لَهُ».(3) و امام صادق(عليه السلام) مى فرمايد: «اَثْقَلُ اِخْوانِي عَلَيَّ مَنْ يَتَكَلَّفُ لي فِي الصُّحْبَةِ وَ اَتَحَفَّظُ مِنهُ وَ اَخَفُّهُمْ عَلَىَّ مَنْ اَكُونُ مَعَهُ كَما اَكُونُ وَحدي».(4)

5. چشم پوشى از لغزش دوست. انسان اگر احياناً لغزشى از دوست خود ديد بايد آن را ناديده بگيرد و عذرى موجّه براى آن پيدا كند و بداند كه لغزش، لازمه زندگى بشرى است و به طور كلّى نمى توان از آن برحذر بود.

6.آشكار كردن خوبيها و پوشاندن بديهاى دوست.

7.تحمل و مدارا با دوست. انسان بايد بار «يار» خود را بكشد و اگر از او عمل ناراحت كننده اى سر زد خويشتن دارى كند، و البته قصد او از اين خويشتن دارى اصلاح او باشد نه جلب منفعت يا دفع ضرر. على(عليه السلام)فرمود: «مَن لَم يَحْتَمَلْ زَلَلَ الصَّديق ماتَ وحيداً».(5)

8.تذكر عيوب دوست. نشانه محبّت آن است كه عيب دوست را مانند عيب خويش ناپسند بدانيم و از آن چشم پوشى نكنيم. البته بايد اين تذكر مخفيانه باشد وگرنه فضيحت است نه نصيحت.

9.پذيرفتن تذكرات و نصايح دوست. هركس كه از قبول نصيحت و تذكرات دوست

1 . نجم(53): 29.

2 . مصباح الهدايهص 239.

3 . مصباح الهدايهص 241.

4 . مصباح الهدايهص 241.

5 . شرح غرر الحكمج 5 ، ص 441، ح 9623.