تبیان، دستیار زندگی

لاله های روحانی؛

آیةالله شیخ مرتضی بروجردی قدس‌سره

شهید آیةالله مرتضی بروجردی از انقلابیون شاخص عراق بود که حرکتش در مسیر مبارزه با ظلم و بی‌دینی، موجبات بغض، آزار و اذیت و سرانجام شهادت آن عالم بزرگوار را برای ایشان رقم زد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
آیةالله شیخ مرتضی بروجردی قدس‌سره
شهید آیةالله مرتضی بروجردی از انقلابیون شاخص عراق بود که حرکتش در مسیر مبارزه با ظلم و بی‌دینی، موجبات بغض، آزار و اذیت و سرانجام شهادت آن عالم بزرگوار را برای ایشان رقم زد.

▪ دلیل نام‌گذاری و عظمت پدر
او در سال 1348 هجری در نجف‌اشرف به دنیا آمد. در شرح حال ایشان آمده که مادرش اهل عبادت و طهارت بود، ساعاتی قبل از تولد پیامبر اکرم‌ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم و امیرالمؤمنین‌ علیه السلام را در خواب می‌بیند که از زیر عبا، کودکی قنداق شده را به پدرش حاج علی محمد می‌دهند و می‌گویند: نامش مرتضی است.

پدر ایشان آیةالله‌العظمی شیخ علی‌محمد بروجردی نجفی از علمای درجه اول نجف‌اشرف و از شاگردان مرحوم سیدعلی قاضی بود که مجلس درس ایشان محل رفت‌ و آمد بزرگانی چون سیدعبدالکریم کشمیری، شیخ محمدتقی بهجت، شیخ عباس قوچانی، شیخ محمدتقی جعفری بوده است.

▪ تحصیل و مراتب علمی
شیخ مرتضی تحصیلات خود را در شش سالگی آغاز کرد، مقدمات و سطح را با نظارت پدر به پایان برد و پس از آن در درس آیات عظام شیخ حسین حلی، حاج سیدمحسن حکیم و سیدابوالقاسم خویی حضور پیدا کرد. در مسئله کسب فضایل انسانی که برای هر فردی واجب است، ایشان به تبع پدرشان وجود مبارک عارف واصل آقا سیدعلی قاضی طباطبایی را مغتنم شمرد.

در فهم مطالب و به قلم آوردن استنباط‌های علمی خود قوی و ماهر بود و آثاری را به میراث نهاد. درتدریس نیز دقت‌نظر و بیان شیوا داشت.

«مستند عروةالثقی» که از تقریرات درس خارج استادش، آیةالله‌العظمی خویی می‌باشد، به قلم ایشان و در حدود چهل جلد نوشته شده و تاکنون شانزده جلد از آن به همت فرزند دانشمندش حجةالاسلام شیخ محمدمهدی بروجردی به چاپ رسیده است.

در مکتب آیةالله خویی به قوه استنباط و اجتهاد رسید و پس از رحلت آقای خویی، به درخواست عده زیادی از علاقه‌مندان رساله عملیه ایشان چاپ شد که هم به دلیل رعایت شأن علمای دیگر و هم ممانعت دولت بعثی به مرحله نشر نرسیده است.

▪ خصوصیات اخلاقی و روش زندگانی
در بخش علمی گفته شد که در شبانه‌روز حدود 18 ساعت به مطالعه، تدریس و خدمت‌رسانی به قشر مستضعف مشغول بود. زهد و ساده‌زیستی از ویژگی‌های این مردم باتقوا بود. در سرپرستی و یاری خانواده زندانیان عراق نقش مؤثری داشت. در بخش عبادی نیز نوشته‌اند که نماز شب ایشان بیش از پنجاه سال ترک نشد، راز و نیازش با خدا عاشقانه و در تاریکی مطلق صورت می‌گرفت، به‌طوری که اگر نوری از روزنه پنجره به داخل اتاق عبادتش می‌رسید، آن‌را می‌پوشاند و می‌گفت: می‌خواهم به یاد تاریکی قبرم بیافتم.

▪ روحیه انقلابی و افتخار جانبازی
آیةالله بروجردی به همراه استاد خود آیةالله‌العظمی خویی و آیةالله سیستانی و جمع دیگری از علمای عراق نقش مؤثری در انتفاضه شعبانیه عراق داشت. پس از شکست آن حرکت انقلابی، ایشان و جمع کیثری از علمای برجسته عراق دستگیر و روانه زندان شدند.

دولت ظالم که مخالفان خود را شناخته بود، به فکر آزار و قتل آنان برآمد. آیةالله بروجردی نیز حدود سه سال قبل از شهادت و هنگامی که در ماه مبارک رمضان به حرم مشرف می‌شد، مورد هجوم و ضرب و شتم افراد عوامل رژیم قرار گرفت و چند روز بعد نیز این حرکت ناجوانمردانه توسط چند شخص نقاب‌پوش انجام شد. دولت، ایشان را تهدید کرده بود که باید نماز جماعت را در حرم ترک کند، اما ایشان که ادامه مبارزه را بر خود لازم می‌دانست، حاضر به این کار نشد.

حدود یک سال بعد و زمانی که وقت سحر برای اقامه نماز جماعت به حرم مشرف می‌شد، بمبی به سوی ایشان پرتاب شد که به دلیل شدت جراحات به بیمارستان منتقل گردید. ترکش‌های آن ترور تا آخر عمر در پاهایش بود و از درد رنج می‌برد. این مجاهد نستوه هرگز تحت تأثیر تهدید و ارعاب قرار نگرفت و از مبارزه خسته نشد، او با قوت و نیت الهی به حرکت انقلابی‌اش ادامه داد که اجرش شهادت فی سبیل‌الله بود.

▪ عروج سرخ
شب بیست‌وچهارم ذیحجه 1418 و شب مباهله، آن مرحوم پس از اقامه جماعت در حرم مطهر به همراه جمعی از طلاب در حال مراجعت به منزل خود بود که مورد سوء قصد فرد مسلحی قرار گرفت. به گفته شاهدان، شیخ با فریاد الله اکبر بر زمین افتاد و به لقاءالله پیوست. در آن حمله هفت گلوله به سر و گردن و سینه‌اش اصابت کرد و همراهانش نیز زخمی شدند.

آیةالله شهید سیدمحمدباقر حکیم درباره انگیزه ترور شهید بروجردی گفت: «رژیم عراق از تحرک شیعیان می‌ترسید و می‌خواست با ترور ایشان ایجاد رعب و وحشت کند.» پیکر آن شهید عزیز پس از تشییع بسیار باشکوه و اقامه نماز توسط حضرت آیةالله سیستانی در وادی‌السلام نزدیک قبر مطهر حضرت هود و صالح‌؟عهما؟ به خاک سپرده شد.

▪ بخشی از پیام تسلیت حضرت آیةالله خامنه‌ای
«خبر تأسف‌بار سوءقصد به عالم جلیل‌‌القدر آیةالله آقای حاج شیخ مرتضی بروجردی که منجر به شهادت آن بزرگوار شد، موجب تأثر و اندوه این‌جانب گردید. آن شهید سعید از خانواده‌ای معظم بود و خود نیز از اعلام برجسته حوزه نجف و صاحب سهمی شایسته در رونق علمی و فقهی آن حوزه کهن داشت. فقدان آن فقیه زاهد و شجاع مایه خسارت است و برای خود آن بزرگوار فوزی عظیم و سعادتی ابدی است...» 

منبع: وبسایت افق حوزه