1. در برخى از مسائل فقهى مىتوان از دليل عقلى سود جست و دليل عقلى كشف از نظر شارع مىكند.
2. دليل عقلى بر دو قسم است: الف) دليل عقلى محض; ب) دليل عقلى ملفّق.
دليل عقلى محض تماماً از مقدّمات عقلى و يقينى بهرهمند مىشود و دليل عقلى ملفّق يا تركيبى، افزون بر مقدّمات عقلى، از برخى مقدّمات شرعى و نقلى نيز سود مىبرد.
3. استمداد از دليل عقلى در بحث امامت و نبوّت، قدمت تاريخى دارد، امّا بهرهمندى از اين نوع دليل در بحث ولايت فقيه به اعصار متأخّر بر مىگردد.
4. برهانى كه فلاسفه بر نبوّت عامّه و ضرورت بعثت انبيا اقامه مىكنند، مىتواند به گونهاى تقرير شود كه ضرورت نصب امام و نصب فقيه را نيز نتيجه دهد.
5. روح دليل عقلىِ تركيبى بر ولايت فقيه آن است كه اسلام براى رفع نياز بشر در همه زمانها و مكانها است و همان طور كه اجراى آن نيازمند نصب امام معصوم است، در زمان غيبت نيز نيازمند نصب مجرى اسلامشناس است.
6. دليل عقلى ضرورت نصب امام و فقيه را اثبات مىكند و هيچ گاه چنين دليلى نتيجه جزئى و شخصى در پى ندارد و مشخّص نمىكند كه كدام شخص امام است.
1. دليل عقلى محض را تعريف كنيد.
2. دليل عقلى تركيبى يا ملفّق را تعريف كنيد.
3. جايگاه دليل عقلى در فقه چيست؟ 4. خلاصهاى از يك دليل عقلى محض بر ولايت فقيه را بيان كنيد.
5. دليل عقلى تركيبى را كه آيتاللّه بروجردى بر ولايت فقيه اقامه كرده است به اختصار تقرير كنيد.

براى مطالعه بيشتر

براى آگاهى از انظار فقيهان شيعه در باب ولايت فقيه و پارهاى از مباحث مطرح شده در اين فصل مىتوانيد به منابع ذيل مراجعه كنيد:

1. ولاية الفقيه في صحيحة عمر بن حنظلة وغيرها، سيد جعفر مرتضى عاملى، قم، مؤلّف، 1403ق.
2. حكومت اسلامى و ولايت فقيه، محمّد تقى مصباح يزدى، تهران، سازمان تبليغات اسلامى، 1372.

3. شريعت و حكومت، سيد محمد مهدى موسوى خلخالى، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى، 1377.
4. دين و دولت در انديشه اسلامى، محمّد سروش محلاتى، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى، 1378.
5. نظريه سياسى اسلام، محمّد تقى مصباح يزدى، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى، 1378.
6. ولايت فقيه و حاكميّت ملّت، سيد حسن طاهرى خرم آبادى، قم، دفتر انتشارات اسلامى، 1372.
7. ولايت فقيه در حكومت اسلام، سيد محمّد حسين حسينى طهرانى، 4 جلد، تهران، مؤسسه ترجمه و نشر، 1414 ـ 1415ق.
8. حكمتِ حكومت فقيه، حسن ممدوحى، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى، 1378.
9. الحكومة الإسلاميّة في أحاديث الشيعة الإماميّة، رضا استادى و ديگران، قم، در راه حق، 1368.
10. «انظار فقيهان در ولايت فقيه»، سيد على حسينى، فقه: كاوشى نو در فقه اسلامى، پيششماره، 1372.
11. ولايت فقيه: ولايت فقاهت و عدالت، عبد اللّه جوادى آملى، قم، مركز نشر اسراء، 1378.
12. «ابعاد فقهى امام خمينى(قدس سره)»، مجله فقه اهل بيت، ش19 ـ 20، سال پنجم، پاييز ـ زمستان 1378.