درس نهم:لغزشگاه هاي قلم(3)
درس نهم لغزشگاه هاى قلم (3) نهاد و گزاره را سازگار سازيم نهاد و گزاره بايد كاملاً با يكديگر سازگار باشند و از ارتباط منطقى بهره بَرَند. نبودِ چنين سازگارى و ارتباطى، جمله را خام و دبستانى مى كند. در مثال زير، گزاره جمله دوم هيچ ارتباطى به نهاد اصلى ندارد:
پيامبر بيانِ بخشى از احكام را به جانشينان خود سپرده و به وسيله ايشان
انتشار يافته است. آيا از لحاظ منطقى، چنين مفهومى قابل تصوّر است: «پيامبر به وسيله ايشان انتشار يافته است؟» شكل صحيح جمله چنين است: پيامبر بيان بخشى از احكام را به جانشينان خود سپرده است و ايشان آن احكام را انتشار داده اند. در پنج مثال زير نيز نهاد و گزاره با يكديگر سازگارى ندارند. در شكل هاى صحيح جمله ها، سازگارى آن ها حفظ شده است: *
اُفق ديد برخى از افراد
بسيار ضعيفاست. صحيح: افق ديد برخى از افراد بسيار محدود است. توضيح: «افق» بر مكان اطلاق مى شود. *
نمونه بارز اين طرز تفكّر، گروه
اِخوان المسلميندر مصر است. صحيح: نمونه بارز صاحبان اين طرز تفكّر، گروه اخوان المسلمين در مصر است. *
پيروزى بر شيطان نَفْس،
روز عيدحقيقى قلمداد شده است. صحيح: هنگام پيروزى بر شيطان نَفْس، روز عيد حقيقى قلمداد شده است.