هفت.وند
هفت. وَند وَند لفظى است كه در آغاز، ميانه، يا پايان واژه مى آيد و مفهومى نو به آن مى بخشد. از اين رو، وند را
جزء معنى ساز مى گويند. وندها سه گونه اند:
1 . پيشوند = وَندى كه در آغاز واژه مى آيد: بِـ :
بخرد،بنام. با:
با ادب. بى:
بى اراده. بر:
برافروختن. در:
درافتادن. هم:
همنشين. نا:
ناكام.
2. ميانوند = دو لفظ
الف(الفِ واسطه) و
وا كه در ميانه واژه مى آيند:
سراسر(سر + ا + سر)،
كمابيش،تكاپو،جورواجور(جور + وا + جور).
3. پسوند = وَندى كه در پايان واژه مى آيد: الف:
پهنا،دانا. آر:
گفتار،خريدار،گرفتار. آسا:
برق آسا. آن:
خندان،شامگاهان،آشتى كنان. آنه:
مردانه. چه:
باغچه. چى:
تماشاچى. زار:
چمنزار. سار:
ديوسار،كوهسار،رخسار،شرمسار. لاخ:
سنگلاخ.(پسوند كثرت در مكان) ناك:
خشمناك. ـَ نده:
دونده. وار:
بزرگوار،منصوروار،اميدوار. وند:
شهروند.(پسوند مالكيّت و نسبت)