پيشينه زبان فارسي

فصل چهارم :بيش تر بدانيم درس سي و

هفتم:پيشينه زبان فارسي و گونه هاي ادبي

درس سى و هفتم پيشينه زبان فارسى و گونه هاى ادبى نويسنده اگر با پيشينه زبان خود آشنا نباشد، همانند درختى است كه انديشه باليدن دارد، امّا ريشه اش در آب است. هر نويسنده اى بايد از اقليم قلم، چشم اندازى داشته باشد و گونه هاى ادبى زبان خويش را بشناسد. همچنين به ويژه براى آن ها كه مى خواهند با جوانان سخن بگويند و براى آنان بنويسند، آشنايى با ادبيّات معاصر ضرورت دارد. چه بسا استادان و فرهيختگانى كه چون با زبان امروز آشنا نيستند، نمى توانند پنجره ارتباط با مخاطب امروز را بگشايند.

پيشينه زبان فارسى زبان ما پيشينه اى سه هزار ساله دارد. آغاز ترويج اين زبان، با تشكيل دولت «ماد»ها همراه بود. زبان فارسى مادها پايه زبان كُردى امروز است. زبان هاى ايرانى جزء زبان هاى «هند و ايرانى»اند كه آن ها، خود، شاخه اى از زبان هاى «هند و اروپايى» به شمار مى روند. فارسى باستان نخست در «پارس» رواج داشت و آن گاه به گوشه و كنار دولت ايران دامن گسترد. زبان رسمى دوره هاى اشكانى و ساسانى، پهلوى بوده و بخش عمده ادبيّات فارسى ميانه با خطّ پهلوى نگاشته مى شده است. زبان پهلوى 22 حرف داشته و داراى اصل «آرامى» بوده است. زبان ما داراى سه دوره است:

يك. دوره باستانى: از روز نخست تا برافتادن دولت هخامنشى.

دو. دوره ميانه: از آغاز دولت اشكانى تا طلوع خورشيد اسلام در ايران.

سه. دوره جديد: از طلوع خورشيد اسلام تاكنون. زبان دوره باستانى، خود، شامل اين چهار زبان بوده است: مادى، سكايى، اوستايى، و فارسى باستان. زبان دوره ميانه دربر دارنده اين زبان ها بوده است: پهلوى، سُغدى، تَخارى، و خوارزمى.