دو.اسم
چشم هاى سيّد احمد با روشنايى سبز رنگى درخشيده و پرسيد: ... . فعل وصفى همواره به صورت مفرد به كار مى رود و پس از آن معمولاً با قدرى فاصله، همواره فعلى به كار مى رود كه تفسيرگرِ ساخت و زمان و ديگر مشخّصات فعل وصفى است. در مثال بالا،
خواهم داد نشان مى دهد كه
رفته فعل مستقبل اوّل شخص مفرد است، گرچه ظاهراً به حالت صفت مفعولى جلوه كرده است. بعد از فعل وصفى، همواره بايد ويرگول آورد و از كاربرد
واو عطف بايد پرهيز كرد. پس مثلاً جمله زير غلط است: فردا به حرم رفته و دلم را صفا خواهم داد. فعل وصفى بايد در هنگامِ ضرورت به كار رود و هرگز نبايد در استفاده از آن زياده روى كرد. مهم ترين مورد ضرورت استفاده از فعل وصفى، همان «كوتاه نويسى» يا «پرهيز از تكرار» است. گاه نيز آهنگ كلام يا سَبْك سخن چنين اقتضا مى كند.
دو. اسم اسم كلمه اى است كه معنى مستقل دارد (خلاف «حرف»); زمان خاصّى را نشان نمى دهد (خلاف «فعل»); براى ناميدن موجودى به كار مى رود (خلاف «قيد»); و نقشِ نحوى مى پذيرد بى آن كه به جاى كلمه اى ديگر نشسته باشد (خلاف «ضمير» كه به جاى كلمه اى ديگر مى نشيند و نقش مى پذيرد).
گروه اسمى = اسم(هسته) + وابسته. گروه اسمى دو گونه است: «موصوف + صفت» و «مضاف + مضافٌ اليه». اسم اوّل، هسته اين گروه است. مثلاً در «دفاع مقدّس» (موصوف و صفت)،
دفاع هسته گروه است و
مقدّس وابسته آن اسم. نيز در «دفاعِ ملّت» (مضاف ومضافٌ اليه)، اوّلى هسته است و دومى وابسته آن. اسم
مشتق اسمى است كه در ساخت آن، بُن فعل وجود داشته باشد: من به يُمن اين پيام خداوند،
آرامش [آرام (بُن مضارع) + ش] يافتم. در مقابل، اسم
جامد آن است كه در ساختمانش بُن فعل نباشد. مثال:
دماوند، پيام، خانه. اسم
ساده اسمى است كه بيش از يك جزء معنادار نداشته باشد. مثال:
روز، دست. اسم
مركّب اسمى است كه در عين برخوردارى از مفهوم واحد، بيش از يك جزء داشته باشد، خواه داراى چند جزء معنادار باشد و خواه از جزء معنادار به اضافه جزء معناساز (= وَند) تشكيل شده باشد. مثال:
