14عربهاى باديه نشين گفتنديمان آورده ايم !به آنها بگو شـمـا ايـمان نياورده ايد ولى بگوئيد اسلام آورده ايم , ولى هنوز ايمان وارد قلب شما نشده است و اگر از خدا و رسولش اطاعت كنيد (ثواب اعمالتان را بطور كامل مـى دهد) و چيزى از پاداش كارهاى شما را فروگذار نمى كند خداوند آمرزنده مهربان است
قالت الا عراب آمنا قل لم تؤمنوا ولكن قولوا اسلمنا ولما يدخل الا يمان فى قلوبكم وان تطيعوا اللّه ورسوله لا يلتكم من اعمالكم شيئا ان اللّه غفور رحيمفرق «اسلام » و «ايمان »
در آيـه گذشته , سخن از معيار ارزش انسانها يعنى «تقوا» درميان بود, واز آنجاكه «تقوا» ثمره شـجـره «ايـمـان » اسـت , آن هـم ايـمانى كه در اعماق جان نفوذ كند, دراينجا به بيان حقيقت «ايـمـان » پـرداخته , چنين مى گويد«عربهاى باديه نشين گفتنديمان آورده ايم !به آنها بگو شـمـا ايـمان نياورده ايد ولى بگوئيد اسلام آورده ايم , ولى هنوز ايمان وارد قلب شما نشده است »! (قالت الا عراب آمنا قل لم تؤمنوا ولكن قولوا اسلمنا ولما يدخل الا يمان فى قلوبكم ).
طبق اين آيه تفاوت «اسلام » و «ايمان » در اين است كه «اسلام » شكل ظاهرى قانونى دارد, و هركس شهادتين را بر زبان جارى كند در سلك مسلمانان واردمى شود, و احكام اسلام بر او جارى مى گردد.
ولى ايمان يك امر واقعى و باطنى است و جايگاه آن قلب آدمى است , نه زبان و ظاهر او.
ايـن هـمـان چيزى است كه در عبارت گويائى در بحث «اسلام و ايمان » آمده است , «فضيل بن يـسار» مى گويداز امام صادق (ع ) شنيدم فرمود«ايمان با اسلام شريك است , اما اسلام با ايمان شـريـك نيست (و به تعبير ديگر هر مؤمنى مسلمان است ولى هر مسلمانى مؤمن نيست ) ايمان آن اسـت كـه در دل ساكن شود, اما اسلام چيزى است كه قوانين نكاح و ارث و حفظ خون بر طبق آن جارى مى شود».
سپس در ادامه آيه مى افزايد«و اگر از خدا و رسولش اطاعت كنيد (ثواب اعمالتان را بطور كامل مـى دهد) و چيزى از پاداش كارهاى شما را فروگذار نمى كند»(وان تطيعوا اللّه ورسوله لا يلتكم من اعمالكم شيئا).
چرا كه «خداوند آمرزنده مهربان است » (ان اللّه غفور رحيم ).
جـمـله هاى اخير در حقيقت اشاره به يك اصل مسلم قرآنى است كه شرطقبولى اعمال «ايمان » اسـت , مـى گويداگر شما ايمان قلبى به خدا و پيامبر(ص )داشته باشيد ـكه نشانه آن اطاعت از فـرمـان خدا و رسول اوست ـ اعمال شما ارزش مى يابد, و خداوند حتى كوچكترين حسنات شما را مـى پـذيـرد, و پـاداش مى دهد, وحتى به بركت اين ايمان گناهان شما را مى بخشد كه او غفور و رحيم است .
