كنيد. اما اگر خداى نخواسته در مركز علم خود را اصلاح نكرديد، به هر جا برويد، العياذ بالله، مردم را منحرف و به اسلام و روحانيت بدبين خواهيد كرد.
شما وظايف سنگينى داريد. اگر در حوزه ها به وظايف خود عمل نكنيد و در صدد تهذيب خود نباشيد و فقط دنبال فراگرفتن چند اصطلاح باشيد، در آتيه - خداى نخواسته - براى اسلام و جامعه اسلامى مضر خواهيد بود؛ ممكن است، العياذ بالله، موجب انحراف و گمراهى مردم شويد. اگر به سبب كردار و رفتار نارواى شما يك نفر از اسلام برگردد، مرتكب اعظم كباير شده ايد؛ و مشكل است توبه شما قبول گردد. چنانكه اگر يك نفر هدايت يابد، به حسب روايت: «بهتر است از آنچه آفتاب بر آن مى تابد»(4).

3 . مسؤوليت سنگين اهل علم

مسؤوليت شما خيلى سنگين، و وظايف شما غير از وظايف عامه مردم است؛ چه بسا امورى كه براى عامه مردم مباح است، براى شما جايز نيست. مردم ارتكاب بسيارى از امور مباحه را از شما انتظار ندارند، چه رسد به اعمال نامشروع، كه اگر، خداى نخواسته، از شما سر بزند، مردم را به اسلام و جامعه روحانيت بدبين مى كند. درد اينجاست: اگر مردم از شما عملى برخلاف انتظار مشاهده كنند، از دين منحرف مى شوند؛ از روحانيت بر مى گردند، نه از فرد. اى كاش به يك فرد بدبين مى شدند. اگر از روحانى عملى ناشايست ببينند، تجزيه و تحليل نمى كنند. همچنان كه در ميان كسبه افراد نادرست و منحرف وجود دارد و در ميان ادارى ها اشخاص فاسد و زشتكار ديده مى شود، ممكن است در ميان روحانيون نيز يك يا چند نفر ناصالح و منحرف باشد. لذا اگر بقالى خلاف كند، مى گويند: فلان بقال خلافكار است. اگر يك عطار عمل زشتى مرتكب گردد، گفته مى شود: فلان عطار زشتكار است. لكن اگر آخوندى عمل ناشايسته اى انجام دهد، نمى گويند: فلان آخوند منحرف است، گفته مى شود: آخوندها بدند!