زنگار خودبينى و خودخواهى مرآت قلب او را فراگرفت، بر واردات بى تابى و جزع و از فقدان مطلوبات طبيعيّه ناشكيبايى نمايد.
رجل روحانى كه به فطرت اصليه خدا داده باقى باشد، صبر كند و عنان گسيختگى ننمايد، و قوّت روح او بر مطلوبات طبيعت چيره شود، و دست و پاى خود را در پيش آمدها گم نكند، و چون از حبّ دنيا و نفس وارسته است، فقدان آنها او را نلرزاند؛ چه تمام لغزشها از حبّ دنيا و نفس ريشه مى گيرد.
مبدأ اصلى احتجابات، احتجاب به حُجُب دنيا و نفس است. و حُجُب ظلمانيّه - كه در حديث شريف وارد است(634) - همان حُجُب دنيا و نفس است.
پس فطرت، كه حبِّ به كمال مطلق دارد، چون محتجَب به حجاب طبيعت و نفس شد، كمال را در مطلوبات طبيعيّه و نفسانيّه پندارد، و براى فقدان آن جزع و بى ثباتى كند و چون از اين احتجاب بيرون آيد، فقط فقدان وصال محبوب براى او ناگوار است، و جزع او بر فراق محبوب حقيقى باشد.
فصل چهارم: [ احاديث اين باب ]
حضرت صادق (سلام الله عليه) فرمود:
چون روز قيامت شود، يك دسته از مردم برخيزند و بيايند به درِ بهشت. به آنها گفته شود كه شما چه اشخاصى هستيد؟ مى گويند: ما اهل صبر هستيم. گفته شود: شما بر چه چيز صبر كرديد؟ مى گويند: ما بر طاعت خدا صبر كرديم، و از معصيت خدا صبر كرديم. پس خداى (عزّوجلّ) فرمايد: راست گفتند، داخل بهشت شويد. و اين است مفاد قول خداى تعالى : «إنَّمَا يُوَفَّى الصَّابِروُنَ أجْرَهُمْ بِغَيْرِ حِسَابٍ(635)».(636)
از حضرت باقرعليه السلام منقول است:
چون پدرم علىّ بن الحسين عليه السلام را وفات رسيد، مرا به سينه خود چسبانيد و فرمود: «اى
