4 .
نديدن خود و نام نبردن از خويش هنگام بيان نعمتى از نعمتهاى پروردگار.
همان گونه كه پيامبر (صلى الله عليه وآله)فرمود:
«زُوِيَتْ لِىَ الاَْرْضُ فَأُريتُ مَشارِقَها وَ مَغارِبَها». (1) و نفرمود: من شرق و غرب عالم را ديدم. خواست نام خويش را نبرد تا به ادب نزديك تر باشد.
(2)
ب) ادب در برابر پيامبر(ص)
مسلمان بايد مواظب باشد كه عاليترين مرتبه ادب را در برابر مقام شامخ پيامبراكرم(صلى الله عليه وآله وسلم)مراعات كند. ابوهارون مى گويد: من همنشين امام صادق(صلى الله عليه وآله وسلم)بودم، اتّفاقاً چند روزى توفيق تشرّف حاصل نشد. بعد كه شرفياب شدم حضرت فرمود: اى ابو هارون، چند روزى است كه تو را نديده ام. عرض كردم: خداوند پسر بچه اى به من عطا فرمود. امام صادق(عليه السلام) فرمودند: خداوند براى تو مبارك گرداند، نامش را چه گذاشتى؟ عرض كردم: او را محمّد ناميدم. حضرت سر را پايين آوردند و گفتند: «محمّد، محمّد، محمّد»، به حدّى كه نزديك بود پيشانى آن حضرت به زمين برسد. سپس فرمود:
بنفسي و بولدي و بأهلي و بأبويّ و بأهل الأرض كلّهم جميعاً الفداء لرسول الله(صلى الله عليه وآله وسلم)لا تَسُبُّه ولا تَضْربه ولا تسيء إليه، واعلم أنّه ليس في الأرض دار فيها اسم محمّد إلاّ و هي تقدّس كلّ يوم.(3)
ذكر مقدس صلوات، رمز ادب به مقام والاى پيامبر است كه جزء تشهّد و از واجبات نماز قرار داده شده است. علاوه بر آن مستحب است هر وقت انسان نام مقدس آن حضرت را ذكر كرد يا شنيد صلوات بفرستد.(4) اقبال لاهورى گويد:
بنابر اين، بر عموم مؤمنان لازم است، كه در مورد آن حضرت نيز آدابى را رعايت، و
