آية الله آخوند ملا على همدانى(قدس سره) براى وقت خود ارزش بسيار قائل بود، حتى از فرصتهاى كوتاه هم استفاده مى كرد و معمولا هر جا مى رفت كتابى زير بغلش بود.

ابو يعلى جعفرى داماد شيخ مفيد(رحمهما الله) درباره شيخ مفيد مى گويد: «او جز پاسى از شب نمى خفت، آنگاه به پا مى خاست و نماز مى گزارد، كتاب مى خواند، يا درس مى گفت يا قرآن تلاوت مى كرد».⁽¹⁾

در شرح حال ابوريحان بيرونى آمده است: آنى از اشتغالات علمى غفلت نكرد و دستش از تحرير و زبانش از تقرير و مغزش از فكر و چشمش از مطالعه فراغت نداشت. يكى از رفقاى ابوريحان در حال احتضار بر وى وارد شد. آن حكيم علم دوست و تشنه معارف مسأله اى رياضى از وى پرسيد. او گفت: «در اين حال چه جاى سؤال است». حكيم گفت: «وداع دنيا با علم به اين مسأله بهتر از وداع با جهل به آن است». او پاسخ سؤال را گفت و از نزد او خارج شد. در اثناى راه بود كه ابوريحان از دنيا رفت.⁽²⁾

زمان به سرعت در گذر است. بايد از زمان استفاده كرد. استاد بزرگوارى مى گفت: طلبه بايد يكى از اين بابهاى تفعيل را داشته باشد: تحصيل، تدريس، تحقيق، تبليغ، و اگر خالى از اين بابها باشد، بايد او را تلقين كنند تا برود! چنانكه براى مرده در قبر تلقين مى خوانند. اهمال و بيهوده گذرانى زمينه ساز سلطه شيطان است، چنانكه امام صادق(عليه السلام) فرمود: «أمّا المهمل لأوقاته فهو صيد الشيطان».⁽³⁾

4 . احترام به علما

بسيارى از علماى بزرگ هنگام ياد كردن از استاد خود با جمله «روحى فداه» علاقه و محبت عميق و سرشار خود را به استاد ابراز مى كردند. از جمله امام خمينى(قدس سره) پس از ذكر نام استاد خود مرحوم آية الله شاه آبادى (رحمه الله) اين تعبير را به كار مى برد.⁽⁴⁾

1 . فيض القدير ص 117.

2 . گوهر وقتص 146.

3 . بحار الأنوارج 69، ص 124 ـ 125، باب 100، ح 2.

4 . اربعين حديث ص20، ص67 ، ص111، ص123، ص185، ص590 ، ص622 ، ص653 .