2. آفات علم
الف) تعطيلات
يكى از آفات تحصيل علمْ تعطيلات بيش از حد و اندازه است. تعطيلات را مى توان به چند بخش تقسيم كرد:
1 . تعطيلات رسمى كشور .
2 . تعطيلات غيررسمى كه مركز مديريت حوزه به عنوان روزهاى تعطيل اعلام مى كند. مانند روزهاى شهادت، تابستان ، مواليد ائمه، ونيز ايام غيبت استاد يا شاگرد، بارش برف و سرما، مابين التعطيلين.
3 . تعطيلات غيرمحسوس مانند تعطيلى مباحثه به دليل عدم حضور هم بحث، تأخير حضور در كلاس و مباحثه، پرداختن به امور غير تحصيلى، مطالعه نكردن.
مرحوم علامه سيد محسن امين(رحمه الله) از كثرت تعطيلات حوزه نجف اظهار تأسف كرده و اين موضوع را با كلامى طنزآميز در اعيان الشيعه با عنوان «ايّام التعطيل» چنين آورده است:
درسهاى حوزه در ماه رمضان و بيشتر ايام رجب و شعبان تعطيل مى شود. از اين رو يكى از ظريفان در جواب پرسش از چگونگى تحصيل گفته است: روزى من و روزى استادم در حمام است. روزى من خلقم تنگ است و روزى استادم، يك روز هم پنجشنبه است و يك روز جمعه و يك روز تحصيلى هم ميان دو تعطيلى است. و به همين ترتيب هفته تمام مى شود.(1)
با بهره بردارى از اين فرصتهاى تعطيلى است كه طالبان علم مى توانند آثارى ماندنى از خود به يادگار گذارند. بسيارى از علوم و معارف باقى مانده از بزرگان حوزه، از بركت بهره گيرى درست از تعطيلات بوده است.
شاگردان شيخ بهايى(رحمه الله) در ايام تعطيل بيشتر از ايام درس از آن منبع كمال استفاده مى كردند. زيرا در ايام تعطيل، مذاكرات متفرقه در اخبار و اشعار و ... به ميان مى آمد.
(2)استاد
