هدايت و بيداري سياسي 
قسمت اول با موضوع الگوی حسینی برای طلاب عاشورایی را حتما بخوانید
و لینکهای مرتبط صوتی را اینجا ببینید
قرآن كريم هدف خود و انبيا و اولياي الهي را هدايت و بيداري در شئون مختلف زندگي انسان مي‌داند. 1از ديدگاه قرآن كريم، اصل در هدايت و اصلاح مفاسد و رفع موانع كمال انسانها است كه با روشهاى فرهنگى و روشنگرانه و تبليغى در يك فرآيند تدريجى و همرا با صبر و حوصله و تحمل قابل حصول است. قرآن مي‌فرمايد: «ادع الى سبيل ربك بالحكمة و الموعظة الحسنة و جادلهم بالتى هى احسن؛ 2 مردم را به سوي راه پرودگارت با حكمت و موعظه دعوت كن و به نحو نيكو با ايشان به گفتگو و بحث بپرداز.» از اين عبارت دانسته مىشود كه براى اصلاح فرد و جامعه، مصلحان موظف به حركت به سوى جامعه و تلاش براى رفع موانع هدايتند. هدف اصلى پيامبران الهى از جمله رسول گرامى اسلام آگاه ساختن مردم به ذات اقدس الهى - توحيد- تبيين اهميت و ضرورت ايمان به خدا و تلاش براى تكامل و تعالى بود تا مردم خود با رضا و رغبت اين راه را انتخاب كنند و مشتاقانه براى رسيدن به آن اهداف بكوشند. 3 قرآن مي‌فرمايد: آنان كه پيروى مىكنند از پيامبر امى كه در نزد آنان و در تورات و انجيل پيامبرى وى ثابت و ثبت شده بود، امر به معروف و نهى از منكر كرده و پاكىها را برايشان حلال و پليدىها را حرام كرده و بار سنگين و زنجيرهاى اسارت را از گرده آنها بر مىدارد.4 اگر وظيفه هدايت مردم و امر به معروف و نهي از منكر بر زمين بماند جامعه اسلامي‌در مسير سقوط و از هم گسيختگي خواهد افتاد لذا قرآن كريم به اين فريضه توجه ويژه نموده و امت اسلامي‌را به هدايت و بيداري يكديگر فراخوانده است.
قيام جاودانه عاشورا يك قيام خشن و برخاسته از خشونت صرف نيست بلكه امام(ع) گام به گام در صدد اصلاح امور امت اسلامي‌برآمد و به امر به معروف و نهي از منكر مي‌پرداخت آنگاه كه استراتژي اصلاح و گفتگو مؤثر واقع نشد امام به نهضت جاودانه خود پرداخت و به وظيفه خود عمل نمود. در تاريخ اسلام حركت خونبار حادثه عظيم عاشورا - از زبان امام حسين (ع) - حركتى اصلاح طلبانه در امت اسلامى معرفى مىشود: «انى لم اخرج اشراً و لابطراً و لاظالماً و لكن خرجت لطلب الاصلاح فى امة جدي اريد آن آمر بالمعروف و ناهي عن المنكر و اسير بسيرة جدي و أبي؛ من از روي تكبر و فخر يا ناسپاسي نعمت و يا به دليل طغيان و ظلم و فساد، قيام نكرده ام؛ من براي انجام اصلاح امور امت جدم رسول خدا (ص) به پا خاسته ام. من مي خواهم امر به معروف و نهي از منكر كنم و به سيره جدم رسول خدا (ص) و پدرم علي بن ابيطالب(ع) عمل كنم.»5 امام در پي فتح قلوب بود. بنابراين از ابتداي حركت خود به بيان مقاصد و اهداف خود مي‌پرداخت و در صحراي كربلا نيز هر روز بر بلندي مي‌رفت تا سخن حق را به گوش لشكر دشمن برساند و آنها را از باطل بيرون آورد. 6
قيام عليه ظلم
افراد و گروههاى مفسد در جامعه، به دليل منافع نامشروع خويش، حاضر به دستبرداشتن از اقدامات فساد انگيز خود نيستند؛ گسترش فساد مسير جامعه انسانى را دچار اختلال مىكنند; اين جا است كه اصلاح جامعه منوط به حذف مظاهر فساد با برخوردهاى عملى و قهرآميز مىگردد؛ آيات قرآن كريم به صراحت از ضرورت به كارگيرى اين روش در اصلاح مفاسد تاكيد دارد. دستور به مقاتله با سران كفر در همين راستا صادر شده است 7سران كفر برخلاف همه موازين و تعهدات انسانى و حقوقى به پايمال كردن مصالح عمومى جامعه پرداخته و جز به مطامع پستخويش، به چيز ديگرى نمىانديشند و قطعا در برخورد با چنين مفسدانى، تنها روشهاى خشونتآميز مؤثر است و تا اين موانع فساد از سرراه برداشته نشوند، اميد به اصلاح افراد و جامعه سرابى بيش نيست. از اين رو مأموريت مهم و خطير همه پيامبران الهى درافتادن و مبارزه با طواغيت زمان خود بوده است. 8 قطعاً حركت اصلاح جامعه به سبب افرادى معدود و سودجو، نمىبايست متوقف شود و اگر اين افراد مانعند بايد با آنان برخورد كرد و به همين جهت خداوند كه درباره فرعون به موسى (ع) امر نمود تا او را هدايت كند، وقتى تعالي جامعه را با وجود فرعون متوقف مي‌شود، با يك حركتتند به مقابله با ظلم و طرد شرك فرعوني مي‌پردازد. 9
گذشته از طواغيت، افراد و گروههايى نيز كه به دعوت اصلاحى پاسخ مثبت ندهند و با آن از در ستيز و نبرد مسلحانه برخيزند به تعبير قرآن از مفسدان هستند و با آنان نيز بايد برخورد قاطع و عملى كرد تا جامعه انسانها از لوث وجود آنان پاك گردد. دستور جهاد با كافران و منافقان كه در صدد تخريب پايههاى ايمانى و عقيدتى صحيح در جامعهاند و با حكومت دينى پيامبر درگير مىشوند، 10 در همين راستا صادر شده است: «يا ايها النبى جاهد الكفار و المنافقين و اغلظ عليهم؛ اي پيامبر با كفار و منافقين جهاد كن و بر آنها سخت گيري نما.» و همچنين خداوند تسلط و برتري كافران و طاغوت را بر مؤمنان مقرر نفرموده است. 11
بنابراين قيام عاشورا در فرهنگ قرآنى و آموزههاى دينى جايگاه خاصى دارد. آنگاه كه امام (ع) بين دو گزينه حفظ اسلام يا حفظ جان خويش يكي را بايد انتخاب نمايد؛ دين را بر جان و مال و خاندان خود مقدم مي‌شمارد و به دفع فساد و اعتراض به ظلم و شرك مي‌پردازد و در راه خدا همچون بنيان مرصوص محكم و استوار جهاد نمود. 12 امام حسين (ع) در اهميت قيام عليه ظلم مي‌فرمايد: «
اي مردم رسول خدا (ص) فرمود: هر كس از شما مردم، سلطان ستمگري را بيبند كه حرام خدا را حلال مي‌شمارد و پيمان خدا را مي‌شكند، و با سنت رسول خدا مخالفت مي ورزد، و در ميان بندگان خدا با گناهكاري و دشمني رفتار مي نمايد و اگر به او اعتراض نكند و يا او را از اين امور با گفتار و رفتار باز ندارد، شايسته است كه خداوند او را به همان جايگاهي وارد نمايد كه ستمگر وارد مي‌شود.»13 و فرمود: «من مرگ را جز سعادت نمي‌بينم و زندگي با ستمگران را جز بدبختي نمي‌پندارم» 14. بنابراين خط امام حسين(ع) و جريان عاشورا راه طرد انحراف، ترك جاهليت و ستمگري است در واقع طرد همه كساني است كه مردم را به بندگي مي‌گيرند و جان و مال آنها را غارت مي‌كنند در يك كلام طرد و خيزش عليه همه دشمنان خدا و همه راه‌‌هاي منتهي به غير خدا است. 15
گذشته از طواغيت، افراد و گروههايى نيز كه به دعوت اصلاحى پاسخ مثبت ندهند و با آن از در ستيز و نبرد مسلحانه برخيزند به تعبير قرآن از مفسدان هستند و با آنان نيز بايد برخورد قاطع و عملى كرد تا جامعه انسانها از لوث وجود آنان پاك گردد. دستور جهاد با كافران و منافقان كه در صدد تخريب پايههاى ايمانى و عقيدتى صحيح در جامعهاند و با حكومت دينى پيامبر درگير مىشوند، در همين راستا صادر شده است: «يا ايها النبى جاهد الكفار و المنافقين و اغلظ عليهم؛ اي پيامبر با كفار و منافقين جهاد كن و بر آنها سخت گيري نما.» و همچنين خداوند تسلط و برتري كافران و طاغوت را بر مؤمنان مقرر نفرموده است.
بنابراين قيام عاشورا در فرهنگ قرآنى و آموزههاى دينى جايگاه خاصى دارد. آنگاه كه امام (ع) بين دو گزينه حفظ اسلام يا حفظ جان خويش يكي را بايد انتخاب نمايد؛ دين را بر جان و مال و خاندان خود مقدم مي‌شمارد و به دفع فساد و اعتراض به ظلم و شرك مي‌پردازد و در راه خدا همچون بنيان مرصوص محكم و استوار جهاد نمود. امام حسين (ع) در اهميت قيام عليه ظلم مي‌فرمايد: «اي مردم رسول خدا (ص) فرمود: هر كس از شما مردم، سلطان ستمگري را بيبند كه حرام خدا را حلال مي‌شمارد و پيمان خدا را مي‌شكند، و با سنت رسول خدا مخالفت مي ورزد، و در ميان بندگان خدا با گناهكاري و دشمني رفتار مي نمايد و اگر به او اعتراض نكند و يا او را از اين امور با گفتار و رفتار باز ندارد، شايسته است كه خداوند او را به همان جايگاهي وارد نمايد كه ستمگر وارد مي‌شود.» و فرمود: «من مرگ را جز سعادت نمي‌بينم و زندگي با ستمگران را جز بدبختي نمي‌پندارم» . بنابراين خط امام حسين(ع) و جريان عاشورا راه طرد انحراف، ترك جاهليت و ستمگري است در واقع طرد همه كساني است كه مردم را به بندگي مي‌گيرند و جان و مال آنها را غارت مي‌كنند در يك كلام طرد و خيزش عليه همه دشمنان خدا و همه راه‌‌هاي منتهي به غير خدا است.
* لینک های صوتی مرتبط :
1. گزیده ای از بیانات مقام معظم رهبری درباره حوادث اخیر در دیدار با طلاب واساتید حوزه علمیه،88
2.کلیپ صوتی از سخنرانی مقام معظم رهبری دز رابطه با فتنه و شناخت منافق
کجایند عمارها ؟نوشته سید مهدی موسوی گروه حوزه علمیه
تنظیم حسن رضایی گروه حوزه علمیه
پاورقی ها :
1. بقره، آيه: 2؛ اسراء، آيه 17.
2.نحل، آيه : 125.
3. اعراف، آيه: 157.
4. آل عمران، آيه 104.
5.خوارزمى، مقتل، تهران: اسلاميه، ص 161 .
6.مقتل خوارزمي. براي اطلاع بيشتر از نقش عنصر امر به معروف و نهي از منكر در قيام امام حسين(ع)، ر.ك: حماسه حسيني، ج1.
7.ققاتلوا ائمة الكفر
8. طه، آيه: 24 .
9. اسراء، آيه: 103
10. مائده، آيه: 33.
توبه، آيه: 73; تحريم، آيه: 91.
11. نساء، آيه: 141.
12. اشاره به: صف، آيه: 4.
13. بحار، ج44، باب 37، روايت 2.
14. بحار الانوار، ج 44، ص 192، روايت 4.
15. امام خميني(ره)، صحيفه نور ج7، ص 36-37.
