اسم ثلاثي مزيد است بر وزن فاعول .
گفته اند كه ماعون از ريشه معن (جاري شدن ، روان شدن) است از آنجا كه قرض و
زكات و صدقه و اسباب منزل (براي عاريت) در بين مردم جريان دارند ماعون
ناميده شده اند مي توان گفت كه ماعون در اصل صيغه مبالغه است به معناي
بسيار جاري و روان .
تركيب :
(أرأيت) رجوع شود به آيه 9 سوره علق (الذي) اسم موصول در محل نصب مفعول
براي رأيت (يكذب) فعل و فاعل ، جمله صله موصول است و محلي از اعراب ندارد
(بالدين) جار و مجرور متعلق به يكذب و جمله أرأيت ... نيز استينافيه است و
محلي از اعراب ندارد (ف) فاء فصيحه كه دلالت بر شرط محذوف مي كند (ذلك) اسم
اشاره در محل رفع ، مبتدا (الذي) اسم موصول در محل رفع خبر براي مبتدا (يدع
اليتيم) فعل و فاعل و مفعول جمله صله موصول است و محلي از اعراب ندارد و
جمله فذلك ... جواب شرط مقدر است تقدير : ان لم تعرفه فذلك الذي ...
بنابراين ، اين جمله در محل جزم مي باشد (و) حرف عطف (ل) حرف نفي (يحض)
فعل و فاعل (علي طعام) جار و مجرور متعلق به لا يحض (المسكين) مضاف اليه
براي طعام و جمله لا يحض ... عطف بر جمله صله (يدع) است و محلي از اعراب
ندارد (ف) استينافيه برخي نيز آن را فاء فصيحه گرفته اند (ويل للمطففين)
مانند ويل للمطففين تركيب مي شود (مطففين /1) (الذين) اسم موصول در محل جر
صفت براي مصلين يا اينكه در محل رفع ، خبر براي مبتداي محذوف تقدير : هم
الذين (هم) در محل رفع ، مبتدا (عن صلاتهم) جار و مجرور متعلق به ساهون
(ساهون) خبر براي هم و اين جمله صله موصول است و محلي از اعراب ندارد
(الذين) اسم موصول در محل جر صفت دوم براي مصلين يا اينكه