تبیان، دستیار زندگی
ال امتثال: امتثال یعنی فرمانبرداری و انجام دادن متعلق تکلیف مطابق دستور مولی که چهار نوع امتثال در حکم شرع وجود دارد : تفصیلی - اجمالی - ظنی - احتمالی 1- امتثال تفصیلی: هرگاه انسان بداند در ظهر روز جمعه نماز ظهر واجب ا...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

امتثال




امتثال:
امتثال یعنی فرمانبرداری و انجام دادن متعلق تکلیف مطابق دستور مولی که چهار نوع امتثال در حکم

شرع وجود دارد : تفصیلی - اجمالی - ظنی - احتمالی

1- امتثال تفصیلی: هرگاه انسان بداند در ظهر روز جمعه نماز ظهر واجب است و آن را اقامه کند در آن

صورت امتثال تفصیلی وجدانی را محقق ساخته است .

2- امتثال اجمالی: در صورتی که انسان علم اجمالی داشته باشد که در روز جمعه یا نماز ظهر واجب

است و یا نماز جمعه سپس یکی از آن دو را اقامه کند در اینجا امتثال اجمالی صورت گرفته است .

3- امتثال ظنی: مثل کسی که رو به قبله ظنی مشغول اقامه نماز باشد.

4- امتثال احتمالی : هرگاه امری بین واجب و حرام بودن مردد باشد و مکلف ملتزم به یکی از آن دو

شود امتثال احتمالی را انجام داده است.

تبصره: مراتب چهارگانه امتثال ترتیبی است و عدول  از بالاتر به پایینتر با امکان امتثال در مرحله بالا

جایز نیست. در کتاب انوار الهدایة ضمن بحث مفصل راجع به اینکه آیا امتثال تفصیلی هم ارزش

 امتثال از راه امارات و اصول است آیا آنها در طول هم هستند نه همردیف؟ مینویسد: دلیل حجیت

اماره سیره و بناء عقلاست . یعنی با مراجعه به سیره عقلا مثلا در مورد ذوالیدی که معامله ای را

 انجام داده مشاهده میکنیم آن معامله را حمل بر صحت میکنند و به دنبال دستیابی به واقع

نخواهند بود گرچه راه علم نیز باز است لذا در مورد استصحاب و قاعده فراغ و تجاوز شک بعد از

 وقت ضمن جاری دانستن آنها نمیگویند اعاده لازم است تا علم تفصیلی پیدا شود.