[درس 46 - يكشنبه: 1/12/78] بسم اللّه الرّحمن الرّحيم مرتبه اولى- صورت خامسه و قال المحقق رَحَمهُ الله لو القى نفسه من عِلوٍ و كان الوقوع مما يقتل غالبا فهلك الاسفل، فعلى الواقع القود و لو لم يكن يقتل غالبا، كان خطأً شبيه العمد، فيه الدية مغلظه و دم الملقى نفسَه هدر. عُلوّ بمعناى اسم مصدرى در مورد بلنديهاى غير جسمانى بكار مىرود و براى بلنديهاى جسمانى مثل بلندى پشتبام، كلمه «عِلو» استعمال مىشود بهرحال مرحوم محقق در صورت خامسه مىفرمايد: اگر كسى خودش را از بلندى روى انسان ديگرى پرتاب كرد و كان الوقوع مما يقتل غالبا مثل اينكه فاصله خيلى زياد است يا آن كسى كه خود را انداخته سنگين وزن است و يا مجنى عليه انسان ضعيف و يا كودك و يا مريضى است فهلك الاسفل، كسى كه خود را انداخته بايد قصاص شود اعم از اينكه اراده قتل داشته باشد يا نه. كه در صورت اول، قسم اول از اقسام عمد و در صورت دوّم، قسم سوم مىباشد و در اين دو صورت بحثى نيست سپس مىفرمايند: و لو لم يكن يقتل غالبا اگر افتادن ازسطح بالا بر روى شخصى، كشنده نباشد كان خطأ شبيه العمد و اطلاق كلام ايشان صورت قصد قتل را هم شامل مىشود و اين صحيح نيست چون اگر اراده قتل داشته باشد قتل عمد محسوب مىگردد. پس قطعا اين اطلاق، مراد مرحوم محقق نيست و كلام ايشان مخصوص صورتى است كه قصد قتل ندارد كه در اين فرض خطاى شبيه عمد بوده و ديه مغلظه دارد و خون ملقي هم هدر مىباشد چون خودش اقدام كردهاست. |