متن تغییر یافته جلسه

صفحه اصلی تبیان شبکه اجتماعی مشاوره آموزش فیلم صوت تصاویر حوزه کتابخانه دانلود وبلاگ فروشگاه اینترنتی

عبارت مورد نظر :

لیست دوره ها> دروس خارج فقه > کتاب طواف حج (آیت الله فاضل لنکرانی (ره)) > جلسه 1

متن
درس خارج فقه بحث " حج: طواف " حضرت آية الله العظمى فاضل لنكرانى " مد ظله العالى
جلسه اول "
تذكر: با توجه به آغاز كار روزنامه فيضيه از اواسط سال تحصيلى 73 - 74 لذا درسهاى ارائه شده، از آن تاريخ به بعد مى‏باشد.
روزنامه آموزشى پژوهشى فيضيه
الثالث - الطواف على اليسار بأن تكون الكعبة المعظمة حال الطواف على يساره مسألة 8 - الاحتياط بكون البيت فى جميع الحالات على الكتف الايسر و ان‏
... كان ضعيفا جدا و يجب على الجهال و العوام الاحتراز عنه...
كعبه را در هنگام طواف در سمت چپ قرار دادن از واجبات طواف است ولى در دو شرط قبلى اين شرط لحاظ نشده بود زيرا بدون اين شرط آن دو محقق مى‏شوند، سمت چپ قرار دادن نه تنها شرط طواف است بلكه آن طوافى كه براى حج و عمره صحيح جزئيت دارد بايد به اين شكل باشد و الا حج و يا عمره محقق نمى‏شود.
اكنون در جهات مختلف بايد بحث شود:
1- جهت اول : چه دليلى اين شرط را اقتضا مى‏كند؟ ما حتى يك روايت هم نداريم كه دال بر اين مطلب باشد و آنرا در طواف يك امر معتبر جلوه دهد و عدم وجود چنين دليلى اين است كه اين مطلب مفروغ عنه است و احتياج به بيان ندارد چون در سيره و روش پيامبر صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلم و معصومين عليهم‏السلام همه مسلمانان بروشنى ديده‏اند كه كعبه در سمت چپ اين بزرگواران قرار مى‏گرفت و حتى پيامبر صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلم موقعى كه سواره طواف مى‏كرد اين‏گونه بود و امام زين‏العابدين عليه‏السلام بيست و پنج بار پياده سفر حج رفته بود و ديگران ديده و يا گرفتند و اين مسئله و اين مسئله از آن بالاتر است كه گفته شود نصاً و فتوىً اينگونه مى‏گويد كما اينكه صاحب جواهر در خيلى موارد در احكام مى‏گويد (و لا خلاف عليه نصاً و فتوىً بل الاجماع عليه بقسميه) با اين اوصاف چند روايت هست كه بعضى چيزها را در امر طواف بعنوان مستحب ذكر مى‏كنند كه از آنها اين مسئله هم فهميده مى‏شود، طواف كننده در دور چهارم وقتى به مستجار مى‏رسد دستش را به زمين بگذارد و شكمش را به مستجار بچسباند و بعد از آن ركن يمانى را دست بكشد و بعد حجرالاسود را
استلام كند، مستجار محاذى و پشت خانه كعبه است وقتى كه براى رسيدن به حجر بايد از مستجار عبور كند يعنى اينكه خانه طبعاً در سمت چپ طواف كننده قرار خواهد گرفت و از نظر فتوى - از ابوحنيفه نقل شده كه اگر اشتباهاً
كعبه را در سمت راست قرار داد و قبل از خروج از مكه متوجه شد بايد طواف را دوباره بجاى آورد و اگر خارج شد و فهميد بايد يك گوسفند قربانى كند، پس مسئله در چپ قرار گرفتن كعبه مسلم است ولى فتواى شيعه اين است كه اگر عمداً و يا سهواً در راست قرار گرفت طواف باطل است و از شافعى نقل شده كه اگر يك استدبار و يا يك استقبال الى الكعبه اتفاق افتاد طواف مجزى است و مى‏بينيند كه اصلاً يمين و يسار مطرح نيست يعنى در يسار قرار گرفتن از بديهيات است. اين مجزى بودن مثل اجزأ تيمم بجاى وضو و يا وضوى استصحابى بجاى وضوى واقعى است. ولى حكم اولى اين است كه كعبه بايد در يسار قرار گيرد در باب 26 ابواب طواف احاديث يك و چهار و نه در اين ضمينه وارد شده كه حديث چهار و نه از معاوية بن عمار است ولى ما آن دو را يكى مى‏دانيم (حديث چهار: و عن على ابن ابراهيم عن ابيه عن ابن ابى عمير و عن محمد بن اسماعيل عن الفضل بن شاذان عن ابن ابى عمير و صفوان بن يحيى عن معاوية بن عمار قال: قال ابو عبد الله عليه‏السلام: اذا فرغت من طوافك و بلغت مؤخر الكعبة و هو بحذأ المستجار دون الركن اليمانى بقليل فابسط يديك على البيت و الصق بدنك " بطنك خ‏ل " و خدك بالبيت و قل : " اللهم البيت بيتك و العبد عبدك و هذا مكان العائذ بك من النار " ثم اقر لربك بما عملت فانه ليس من عبد مؤمن يقر لربه بذنوبه فى هذا المكان الا غفر الله له ان شأ الله و تقول : " اللهم من قبلك الروح و الفرج و العافية اللهم ان عملى ضعيف فضاعفه لى و اغفرلى ما اطلعت عليه منى و خفى على خلقك " ثم تستجير بالله من النار و تخير لنفسك من الدعأ ثم استلم الركن اليمانى ثم ائت الحجر الاسود)(حديث نه : محمد بن الحسن باسناده عن موسى بن القاسم عن ابراهيم بن ابى سماك عن معاوية بن عمار عن ابى عبد الله عليه السلام قال : ثم تطوف بالبيت سبعة اشواط " الى ان قال: " فاذا انتهيت الى مؤخر الكعبة و هو المستجار دون الركن اليمانى بقليل فى الشوط السابع فابسط يديك على الارض و الصق خدك و بطنك بالبيت ثم قل: " اللهم البيت بيتك و العبد عبدك و هذا مكان العائذ بك من النار " ثم اقر لربك بما عملت من الذنوب فانه ليس عبد مؤمن يقر لربه بذنوبه فى هذا المكان الا غفر له ان شأ الله فان ابا عبد الله عليه‏السلام قال لغلمانه : اميطوا عنى حتى اقر لربى بما عملت و يقول: " اللهم من قبلك الروح و الفرج و العافية اللهم ان عملى ضعيف فضاعفه اللهم لى و اغفرلى ما اطلعت عليه منى و خفى على خلقك " و تستجير من النار و تخير لنفسك من الدعأ ثم استقبل الركن اليمانى و الركن الذى فيه الحجر الاسود و اختم به فان لم تستطع فلا يضرك و تقول: اللهم قنعنى بما رزقتنى و بارك لى فيما آتيتنى الحديث) و ديگرى صحيحه عبد الله بن سنان است (حديث يك : محمد بن يعقوب عن عدة من اصحابنا عن احمد بن محمد عن الحسين ابن‏
سعيد عن النضر بن سويد عن عبد الله بن سنان قال : قال ابو عبد الله عليه‏السلام: اذا كنت فى الطواف السابع فايت المتعوذ و هو اذا قمت فى دبر الكعبة حذأ الباب فقل : " اللهم البيت بيتك و العبد عبدك و هذا مقام العائذ بك من النار اللهم من قبلك الروح و الفرج " ثم استلم الركن اليمانى ثم ائت الحجر فاختم به) شاهد اينجاست (ثم استلم الركن اليمانى ثم ائت الحجر فاختم به) اين ترتيبى كه روايت مى‏گويد بايد كعبه در سمت چپ باشد و اگر در يمين باشد بايد از حجر به ركن و بعد به مستجار رسيد و بالملازمه از اين روايت براى مسئله استفاده مى‏شود و مسئله روشن بوده و احتياج به سؤال و جواب و اقامه دليل هم ندارد و همه فرق مسلمين قائلند كه - كل من يطوف البيت يجعل الكعبة على يساره - لكن يك مشكل وجود دارد.
2- جهت دوم بحث: وقتى انسان به حجر اسماعيل (ع) مى‏رسد و بلحاظ اينكه مكان مكان نسبتاً وسيعى است و داراى ديوارى است كه اول و آخر آن مستقيم و وسط آن داراى اِنحنأ مى‏باشد يك مشكل بوجود مى‏آيد و آن اينكه تا زمانيكه طواف كننده از محدوده كعبه خارج نشده و به طرف حجر اسماعيل (ع) حركت نكرده خانه در سمت چپ مى‏باشد وقتى كه به حجر رسيد اگر دقت كند مى‏فهمد كه در بعضى از گامهائى كه بر مى‏دارد مثل اينكه كعبه پشت او قرار مى‏گيرد ولى به قسمت منحنى ديوار كه مى‏رسد باز كعبه سمت چپ او قرار مى‏گيرد و در آخر حجر هم احساس مى‏شود كه خانه كعبه جلوى او واقع شده و دقيقاً كعبه در سمت چپ قرار ندارد، حكم اولى اين است كه دچار مشكل طواف كننده نمى‏شود با توجه به اينكه رسول خدا صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلم سواره طواف مى‏كردند كسى چيزى نقل نكرد كه حضرت وقتى به حجر مى‏رسيدند خود را متمايل مى‏كردند و از ائمه عليهم‏السلام و طواف آنها هم چيزى نقل نشده كه ما استفاده كنيم كه وقتى به حجر رسيديم بايد دقت داشته باشيم كه كعبه در طرف چپ ما قرار بگيرد، بقول امام (ره): جهال احتياط بيخود داشتند كه موجب شَيةنِ ائمه عليهم‏السلام مى‏شدند، در حاليكه شيعه بايد موجب زينت ائمه عليهم‏السلام شود، و درباره اينكه بايد به اين نكته توجه شود كه كعبه پشت سر و يا روبرو قرار نگيرد نقل مى‏كنند كه: علامه سيد مهدى بحرالعلوم مدتى كه در كعبه امامت داشتند يك گلدسته درست كردند كه وقتى طائف روى به او مى‏كرد هميشه كعبه سمت چپ قرار مى‏گرفت، اين افسانه است و درست نيست. ولى مقدار واجب، سمت چپ بودن خانه كعبه است و براى بيشتر از اين دليل نداريم و در غير اينصورت و با احتياط غير معمول نه تنها به مكتب اهل بيت عليهم‏السلام اهانت مى‏شود بلكه شايد عمل هم مقبول نيافتد و باطل باشد.
پايان

آخرين مطالب حوزه علميه

مرور بخشها

دین

زندگی

جامعه

فرهنگ

دین

زندگی

جامعه

فرهنگ

تبیان، دستیار زندگی

در حال بار گزاری ....

همه

متن

فیلم

صدا

تصویر

دانلود

مرور بخشها دین زندگی جامعه فرهنگ

دین

زندگی

جامعه

فرهنگ

مرور بخشها

دین

زندگی

جامعه

فرهنگ