و) اسامى سوره هاى قرآن

بسيارى از سوره هاى قرآن كريم داراى يك عنوان و اسمند و تعدادى ديگر دو يا چند نام دارند; مثلا برخى از سوره هايى كه دو نام دارند، عبارتند از: حم عسق شورى; جاثيه الشريعة; قتال محمد; الرحمن عروس القرآن.
سوره هايى كه سه نام دارند: مائده العقود المنقذه; غافر الطول المؤمن.
نمونه اى از سوره هايى كه براى آنها چندين نام ذكر گرديده است: براءة التوبة الفاضحه الحافره.
جلال الدين سيوطى براى اين سوره بيش از ده اسم ذكر كرده است. ⁽²⁴⁾
براى سوره مباركه «حمد» بيش از بيست نام به شرح ذيل ذكر كرده اند: الحمد، فاتحة الكتاب، ام الكتاب، فاتحة القرآن، ام القرآن، القرآن العظيم، السبع المثانى، الوافيه، الكنز، الكافية، الاساس، النور، الشكر، الحمد الاولى، الحمد القصرى، الراقيه، الشفاء، الشافيه، الصلوة، الدعاء، السؤال، المناجاة و التفويض ⁽²⁵⁾ .
در تسميه و نامگذارى سوره هاى قرآن جهات مختلفى مورد نظر بوده است.
1. نامگذارى به اعتبار موضوعى كه سوره از آن بحث مى كند: مثل سوره نساء، حج، توحيد، انبياء، احزاب، مؤمنون، منافقون و كافرون.
2. نامگذارى سوره ها به نام پيامبران يا اشخاصى كه داستان آنها در سوره ها آمده است; مثل سوره هاى نوح، هود، ابراهيم، يونس، يوسف، سليمان، محمد، لقمان، مريم، آل عمران، مؤمن و كهف.
3. نامگذارى سوره ها به اعتبار حروف مقطعه اى كه در اول سوره وجود دارد: مثل سوره هاى ق، ص، يس و طه.
4. نامگذارى سوره ها به نام بعضى از حيوانات كه در هر مورد ويژگى خاصى مورد نظر بوده است: نظير سوره هاى بقره، نحل، نمل و عنكبوت.
5. نامگذارى سوره براساس مهم ترين قسمت سوره: مانند سوره هاى جمعه، فتح، واقعه، حديد و مطففين.
6. نامگذارى براساس اولين نامى كه در سوره به آن سوگند خورده شده است: مانند سوره هاى الفجر، الشمس، الضحى، التين و العاديات.
به طور كلى مى توان گفت معيار عمده در نامگذارى، مهم ترين موضوعى بوده است كه در سوره مطرح شده و يا جالب ترين چيزى كه در سوره محور آيات قرار گرفته است.