• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
 
 
 
 
 
 

گزيده مطالب

1. تحدى به معناى مبارزه طلبى است. خداوند به منكران وحى الهى پيشنهاد كرده است كه اگر در ادعاى خود صادقند، نظير قرآن را بياورند.
2. تحدى در قرآن به دو صورت روى داده است:
الف) عام و كلى.         ب) خاص و جزئى.
3. در پنج آيه قرآن، تحدى به صورت عام انجام گرفته است. اين آيات از نظر ترتيب نزول درسوره هاى اسراء، يونس، هود، طور و بقره قرار دارند كه سه سوره اول به ترتيب پنجاهمين، پنجاه و يكمين و پنجاه و دومين سوره در ترتيب نزول بوده اند.
4. عام ترين و وسيع ترين نوع تحدى در اولين آيه تحدى در سوره اسراء قرار دارد.
5. چهار آيه تحدى در سوره هاى مكى و آخرين آيه تحدى در اولين سوره مدنى است.
6. لحن آيات تحدى در سوره هاى مكى با آيه تحدى در سوره بقره كه مدنى است، متفاوت است.
7. اولين آيه تحدى از نظر وسعت تحدى و آخرين آيه از نظر شدت، قابل تامل است.
8. بعضى، آيات تحدى را داراى سير نزولى در سه مرحله دانسته اند كه عبارتند از: تحدى به كل قرآن، تحدى به ده سوره و تحدى به يك سوره.
9. ترتيب نزول سوره هاى اسراء، يونس و هود با سير نزولى تحدى منطبق نيست، بلكه باعنايت به ترتيب نزول احتمال سير صعودى تحدى تقويت مى گردد. تحدى به مثل قرآن حتى يك آيه، تحدى به يك سوره و تحدى به ده سوره.
10. با توجه به آيات تحدى در سوره هاى طور و بقره به نظر مى رسد تحدى در قرآن كريم سير مشخصى نداشته و نظريات بالا بيشتر جنبه تفننى و استحسانى دارد.
11. نظريه صرفه مى گويد، اعجاز قرآن به اين است كه خداوند صرف همم نموده است. مطابقاين نظريه، اعجاز قرآن را در خود قرآن نبايد جست وجو نمود و ارزش ذاتى، ادبى، محتوايى و سبكى قرآن براى اعجاز كافى نيست; بلكه اعجاز در صرف همم صورت گرفته است.
12. مواردى از معارضه با تحدى قرآن در تاريخ ثبت شده كه نتيجه آن براى معارضه كنندگان، رسوايى و فضاحت و براى قرآن عزت و عظمت بيشتر بوده است.

1. لو نشاء لقلنا مثل هذا ان هذا الا اساطير الاولين. (انفال(8) آيه 31) يا اين كه مى گفتند: ان هذا الا قول البشر (مدثر(74) آيه 25) و يا: ما انزل الله على بشر من شى ء (انعام(6) آيه 91).
2. اسراء(17) آيه 88.
3. البته بايد توجه نمود كه آياتى را كه به عنوان تحدى از نوع اول ذكر مى كنيم به عنوان تحدى به بلاغت (تحدى به صورت خاص) نيز مطرح مى باشند.
4. همان.
5. يونس(10) آيه 38.
6. هود(11) آيه 13.
7. طور(52) آيه 33و 34.
8. بقره(2) آيه 23 و 24.
9. ر.ك: علوم القرآن عند المفسرين، ج 2، ص 430، 441، 442 و 445. در زمينه اقوال مربوط بهصرفه، بحث مبسوطى توسط استاد محمدهادى معرفت (التمهيد، ج 4، ص 137-190) مطرح گرديده است.
10. علوم القرآن عند المفسرين، ج 2، ص 455.
11. همان، ص 431.
12. ر.ك: بهاءالدين خرمشاهى، ترجمه قرآن، ص 662.
13. الميزان، ج 1، ص 68.
14. ر.ك: البيان، ص 94.
15. توضيح كامل در زمينه بطلان اين عبارات را نك: همان، ص 94 - 99.
16. ر.ك: تفسير نمونه، ج 1، ص 134 و 135.