و پاسى از شب را (از خواب برخيز و) قرآن (و نماز) بخوان اين يك وظيفه اضافى (علاوه بر نمازهاى فريضه ) براى توست اميد است پروردگارت تو را به مقامى درخور ستايش برانگيزد ومن الليل فتهجد به نافلة لك عسى ان يبعثك ربك مقاما محمودابـعد از ذكر نمازهاى فريضه پنجگانه اضافه مى كند: «و پاسى از شب را (از خواب برخيز و) قرآن (و نماز) بخوان » (ومن الليل فتهجد به ). مـفسران معروف اسلامى اين تعبير را اشاره به نافله شب كه در فضيلت آن روايات بى شمارى وارد شده است دانسته اند. سپس مى گويد: «اين يك وظيفه اضافى (علاوه بر نمازهاى فريضه ) براى توست » (نافلة لك ). بسيارى اين جمله را دليل بر آن دانسته اند كه نماز شب بر پيامبر(ص ) واجب بوده است . بـه هـر حـال در پايان آيه نتيجه اين برنامه الهى روحانى و صفابخش را چنين بيان مى كند:«اميد است پروردگارت تو را به مقامى درخور ستايش برانگيزد» !(عسى ان يبعثك ربك مقاما محمودا) . بـدون شـك «مقام محمود» مقام بسيار برجسته اى است كه ستايش برانگيزاست و از آنجا كه اين كلمه به طور مطلق آمده , شايد اشاره به اين باشد كه ستايش همگان را از اولين و آخرين متوجه تو مى كند. روايـات اسـلامى , «مقام محمود» را به عنوان مقام «شفاعت كبرى » تفسيركرده است , چرا كه پـيـامبر(ص ) بزرگترين شفيعان در عالم ديگر است و آنها كه شايسته شفاعت باشند, مشمول اين شفاعت بزرگ خواهند شد.

نماز شب يك عبادت بزرگ روحانى ـ.

غـوغـاى زنـدگى روزانه از جهات مختلف , توجه انسان را به خود جلب مى كند, و فكر آدمى را به واديـهاى گوناگون مى كشاند بطورى كه جمعيت خاطر وحضور قلب كامل , در آن بسيار مشكل اسـت امـا در دل شـب و به هنگام سحر وفرونشستن غوغاى زندگى مادى , و آرامش روح وجسم انسان در پرتو مقدارى خواب , حالت توجه و نشاط خاصى به انسان دست مى دهد كه بى نظير است . بـه همين دليل دوستان خدا هميشه از عبادتهاى آخر شب , براى تصفيه روح و حيات قلب وتقويت اراده و تكميل اخلاص , نيرو مى گرفته اند. امـيـرمـؤمـنـان عـلى (ع ) مى فرمايد: «قيام شب موجب صحت جسم و خشنودى پروردگار و در معرض رحمت او قرار گرفتن و تمسك به اخلاق پيامبران است ». حـتـى در بـعضى از روايات مى خوانيم كه اين عبادت به قدرى اهميت دارد كه جزپاكان و نيكان موفق به آن نمى شوند. در حـديـثـى از امام صادق (ع ) مى خوانيم : «انسان گاهى دروغ مى گويد و سبب محروميتش از نـمـاز شـب مـى شود, هنگامى كه از نماز شب محروم شد از روزى (ومواهب مادى و معنوى ) نيز محروم مى شود». نماز شب به سه بخش تقسيم مى شود:. الف ) چهار نماز دو ركعتى كه مجموعا هشت ركعت مى شود و نامش نافله شب است . ب ) يك نماز دو ركعتى كه نامش نافله «شفع » است . ج ) نماز يك ركعتى كه نامش نافله «وتر» است , و طرز انجام اين نمازهادرست همانند نماز صبح است ولى اذان و اقامه ندارد, و قنوت وتر را هر چه طولانى تر كنند بهتر است .