نمودار سلسله اجناس و انواع

نكته شايان دقت اين است كه هر چند پايين تر از نوع حقيقى يا نوع سافل يا نوع الانواع نوع ديگرى وجود ندارد؛ اما ممكن است پايين تر از آن، مفاهيمى كلى قرار بگيرد كه اصطلاحاً به آن صنف مى گويند؛ مثلاً دانش پژوه مفهومى كلى است كه تحت نوع حقيقى انسان قرار گرفته و به آن صنف گفته مى شود. بنابراين، هر كلى عرضى اخص يا هر ذاتى مقيد به عرضى اخص، چه آن ذاتى، نوع باشد يا جنس، صنف ناميده مى شود؛ مانند ايرانى، مسلمان، خياط، حيوان خزنده و جسم جامد.

اقسام فصل

چنان كه قبلاً ملاحظه كرديم، فصل از اقسام كلى ذاتى است كه يك نوع را از ساير انواع جدا مى كند. اين مميز ذاتى بر دو گونه است:

الف) فصل قريب. كه موجب امتياز نوع از انواع مشارك در جنس قريب مى شود؛ مانند ناطق نسبت به انسان؛

ب) فصل بعيد. كه نوع را از انواع مشارك در جنس بعيد جدا مى كند؛ مانند حسّاس نسبت به انسان.

توضيح اين كه، جسم نامى (رشد كننده) براى انسان جنس بعيد است. در اين جنس، انواع ديگرى از قبيل اسب و درخت با انسان شركت دارند. حسّاس موجب امتياز انسان از درخت