صدور اسلام، دغدغه همیشگی بزرگان

روزی که جهان به خاطر تفکرات، رفتارها و افراطی ‌گری مسیحیت کاملا جنبه سکولار و غیر دینی به خود گرفته بود و انقلاب فرانسه برای کنار زدن دین از جامعه محقق گشته بود، دیری نپایید در ایران انقلابی شکل گرفت که آرمان دین خواهی شعار آن بود و دین را به عرصه اجتماع بازگرداند و امروزه این دو تفکر در مقابل یکدیگر قرار گرفته‌اند.

البته بدون شک دین اسلام دینی است که روزی عالم‌گیر خواهد شد و مردم به حقانیت آن باور خواهند یافت، همانطور که خداوند این را وعده داده است:

«هُوَ الَّذی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‏ وَ دینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُون‏» (1)

اوست خدایى كه رسول خود را به هدایت و دین حق فرستاد تا آن را بر همه ادیان عالم تسلط و برترى دهد هر چند مشركان ناراضى و مخالف باشند.

بدون شک اسلام و تشیع این ظرفیت را دارد که نیاز های فطری و عقیدتی مردم دنیا را پاسخ‌گو باشد همان طور که امام رضا(ع) فرمودند:

«فَإِنَّ النَّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحَاسِنَ‏ كَلَامِنَا لَاتَّبَعُونَا» (2)

به درستی که اگر مردم نیکویی سخنان ما را می‌دانستند از ما پیروی می‌کردند.

بزرگترین اقدام برای صدور اسلام به غرب را امام خمینی(ره) انجام داد، امام خمینی(ره) انقلابی را رهبری کرد که هرگز با معادلات افکار سکولاریستی غرب جور در نمی‌آمد و انتظار آن نمی‌رفت. انقلابی که در زمانی رخ داد که تقریبا  دین در غرب حتی در حیطه فردی هم مرده بود همان‌طور که 9 سال قبل از انقلاب برتراند راسل گفت: امروز دین مرده است». اما این انقلاب کاملا ورق را برگرداند و نگاه‌ها را متوجه یک دین و ظرفیت آن نمود، دینی که علاوه بر داشتن احکام اجتماعی و حقوقی، توان حکومت بر جامعه را نیز دارد و حکومت عالم دینی را مشروع می‌داند.

انقلاب اسلای ایران از جهات مختلف موجب صدور اسلام به غرب شده و خواهد شد:

1-ایجاد بستر و زمینه برای فعالیت‌های تبلیغی داخلی و خارجی.

2-موضع‌گیری‌های سیاسی حق طلبانه جمهوری اسلامی ایران به عنوان نگرش سیاسی اسلام.

3-تأسیس حکومت دینی و نشان دادن کارآمدی دین اسلام در جامعه در عرصه عمل.

اما علاوه بر امام خمینی(ره) دیگر بزرگان حوزه نیز نسبت به اهمیت این امر واقف بوده و گام‌های مهمی در این راستا برداشته‌اند:

آیت الله بروجردی(ره)

آیت الله بروجردی(ره) می‌فرمودند: باید اسلام را به غرب ببریم یعنی اگر اسلام واقعی را به دنیا معرفی كنیم اكثریت مردم بالطبع از آن استقبال می‌كنند.

با آن که ایشان در ابتدا با تدریس زبان انگلیسی به طلاب موافق بودند و آن را موجب کمال و موفقیت بیشتر طلاب می دانستند و حتی مقدمات کار برای تدریس زبان در مدرسه خان ( که توسط آیت الله بروجردی در قم بنیانگذاری شده است) فراهم شده بود، اما با این شائبه که بازاری ها و مومنین به حوزه وجوهات نمی دهند که طلاب زبان کفر یاد بگیرند، از ادامه این مسئله جلوگیری کردند.

البته همیشه وی در این زمینه ها عقب نشینی نکرده است از جمله تبلیغ دین در کشورهای خارج از کشور و اعزام نماینده به آمریکا و آلمان و مصر و تاسیس مرکز اسلامی هامبورگ از این گونه تلاشهاست که درک صحیح و جهانی و لزوم شناساندن اسلام به دیگر جوامع را در کنش و عقیده این رهبر دینی به نمایش می گذارد.

كار دیگری كه ایشان كردند، اعزام افراد موجه حوزوی به مناطق مختلف بود. مثلاً آیت‌الله حاج سیداحمد خوانساری را که خودش مرجع تقلید و از شاگردان آقا ضیاء بود، با خواهش و تمنا به تهران فرستاد؛ که حضور ایشان در تهران، منشأ حركت‌های بعدی شد. البته ایشان وقتی کسی را به جایی می‌فرستادند، اختیارات و قدرت هم به ایشان می‌دادند. مثلاً وقتی آیت الله شهید صدوقی را به یزد فرستاده بودند، وقتی بزرگترین تاجر یزد هم خدمت آیت الله بروجردی می‌آمد و می‌خواست به ایشان وجوهات بدهد، نمی‌پذیرفتند و می‌فرمودند: «ما در شهر شما وكیل گذاشته‌ایم. برگردید و وجوهات را به وكیل ما در شهر خودتان بدهید.» حضور این شخصیت‌ها در شهرهای مختلف، بعداً در جریان انقلاب بسیار اثرگذار شدند.

آیت‌الله بروجردی حتی در صحبتی که با بعضی از افراد داشتند، می‌گفتند خیلی دوست داشتند با آقای پاپ هم می‌نشستند و درباره مشتركات اسلام و مسیحیت مذاکره می‌کردند. ایشان معتقد بودند ما وظیفه داریم معالم اهل بیت(ع) را در سطح دنیا مطرح كنیم. به همین دلیل، نمایندگانی به واشنگتن و دیگر مراکز کشورهای اروپایی فرستادند تا این معالم را عرضه كنند. این یعنی اینکه ایشان نسبت به همه دنیا احساس مسئولیت فقهی دارند. (3)

آیت الله خویی(ره)

ایشان غیر از تأسیس مراکز علمی و فرهنگی در نجف، قم، مشهد و اصفهان مراکز مختلفی در دیگر کشورهای اسلامی و غیر اسلامی ایجاد نمودند:(4)

آمریکا: مسجد و مرکز اسلامی در شهر لس آنجلس، مسجد و مرکز اسلامی در شهر دیترویت ایالت میشیگان و مرکز الإمام الخوئی الإسلامی در نیویورک

انگلستان: مدرسة الإمام الصادق(ع) (پسرانه) و مدرسة الزهراء(س) (دخترانه)، و موسسة الإمام الخوئی در لندن

فرانسه: مرکز اسلامی فرانسه

و مراکز دیگری چون:

مدرسه دارالعلم و مدارس دینی در بانکوک (تایلند) و وداکا (بنگلادش)

مکتبة الثقافة و النشر در مالزی

مرکز الإمام الخوئی در سوانزی

المجمع الثقافی الخیری در بمبئی (هند)

موسسة الإمام الخوئی الخیریة در کراچی، و مکتبة الثقافة و النشر للطباعة و الترجمة و التوزیع در پاکستان

آیت الله سیستانی

پس از آیت الله خوئی(ره) نیز شاگرد مبرز ایشان آیت الله سیستانی با همین تفکر و دور اندیشی اقدام به تأسیس مراکز دیگری در ایران، عراق و دیگر مناطق مختلف جهان نمود. مراکزی مانند:

موسسه امام علی(ع) در لندن (انگلستان)

موسسه فرهنگی آل البیت در برلین (آلمان)

موسسه فرهنگی آل البیت(ع) در استانبول(ترکیه)

موسسه امام علی(ع)، و مجتمع فرهنگی امام صادق(ع) در بیروت (لبنان)

مۆسسه امام علی علیه السلام در نایروبی (كنیا)

شبکه الهدی در لاهور(پاکستان)

مۆسسه‌ امام علی(ع)  تاكنون مجموعه ای از كتاب‌ها را به بیست و پنج زبان زنده دنیا چاپ نموده است. همچنین این مۆسسه مجله‌‌ای با نام "مجتبی" برای كودكان و نوجوانان به چاپ می‌رساند كه هدف آن نشر افكار اهل بیت علیهم السلام در بین كودكان و نوجوانان می باشد و این مجله به چندین زبان همچون كردی، فرانسوی، اندونزی، انگلیسی، اردو، تاجیكی، آذری، عربی ترجمه می‌شود. این مۆسسه علاوه بر شعبه‌های انگلستان، لبنان و کنیا، دارای چند شعبه دیگر در نقاط مختلف جهان می‌باشد که عبارت است از: استامبول، بانكوك، آمستردام و پاریس. وظیفه این نمایندگی‌ها ترجمه كتب اسلامی، نشر و پخش آن در مناطق تحت پوشش می‌باشد. (5)

آیت الله گلپایگانی(ره)

از ویژگی های بارز ایشان علاقه عجیب به ترویج مذهب تشیع در سراسر جهان بود. ایشان این را یک وظیفه برای خودشان می‌دانستند که هیچ چیز مانع انام این وظیفه نمی‌شد. بهترین نمونه این کار مرکز اسلامی لندن در انگلستان هست که با همت ایشان تأسیس و بازسازی شد. و امروز پناهگاه شیعیان آن سامان می‌باشد. علاوه بر مرکز اسلامی لندن مدارس دیگری نیز تأسیس نمودند، مدارسی چون: (6)

مدرسه امیرالمومنین(ع)، و مدرسه دخترانه فاطمة الزهراء در کویته (پاکستان)

مدرسه آیت الله حکیم در راولپندی (پاکستان)

مدینة الزهراء در لبنان

و مدارس و مراکز دیگری که مجموعا به 16 عدد می‌رسد.

منابع:

1-توبه-33.

2-عیون اخبار الرضا(ع)، ج1، ص307.

3-پایگاه اینترنتی آیت الله علوی بروجردی.

4-یادنامه آیت الله العظمی خوئی، گروهی از نویسندگان، نشر موسسه خیریه آیت الله خوئی، ص52 و 53.

5-پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله سیستانی.

6-نوری از ملکوت، مهدی لطفی، ص99 و 327.

تهیه وتولید:مسلم زمانیان-گروه حوزه علمیه تبیان