چگونگی ورود آیت‏الله حائری به حوزه

زندگی نامه آیت‌الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی-1

حجت‌الاسلام و المسلمین «محمد مسعودی»، محقق، پژوهشگر و از استادان رجال و علوم حدیث حوزه علمیه قم درباره گوشه‌هایی از حیات و مبارزات آیت‌الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، موسس حوزه علمیه قم، گفت‌وگوی مشروحی انجام داده‌‌اند که متن آن از نظر می‌گذرد.

* تولد شیخ عبدالکریم از پدر و مادری که بچه دار نمی‌شدند

در مورد ولادت و دوران کودکی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی بگویید؟

در مورد شخصیت مرحوم آیت‌الله ‌العظمی شیخ عبدالکریم حائری یزدی، بزرگان، بیانات و فرمایشات بسیاری داشته‌اند اما بنده چند نکته را در مورد این عالم جلیل‌القدر به عنوان اشاره عرض می‌کنم.

مرحوم آیت‌الله موسس یا همان شیخ عبدالکریم حائری یزدی در مهرجرد یزد به دنیا آمد. پدر ایشان محمد جعفر مهرجردی یزدی بوده است.

در مورد سال ولادت و کیفیت تولد ایشان نکاتی وجود دارد. مرحوم آقا بزرگ تهرانی می‌فرماید که ایشان در سال 1276 به دنیا آمد. منتها آقا‌زاده ایشان مرحوم حضرت آیت‌الله شیخ مرتضی حائری یزدی از قول پدرشان تردیدی دارند و می‌فرمایند مرحوم پدرم می‌فرمود سال ولادت من خیلی مشخص نیست.

 بین سال 1270 و 1280 به دنیا آمده‌ام. خود مرحوم شیخ مرتضی حائری یزدی با قرائن می‌فرمود که به نظر می‌رسد پدرم حدود سال 1280 به دنیا آمده باشد.

در مورد کیفیت ولادت و ایجاد ایشان نیز نکات جالبی وجود دارد. ظاهرا آنچه از تاریخ زندگی ایشان و مرحوم والدینشان بر‌می‌آید، والدین ایشان صاحب فرزند نمی‌شدند.

لذا در یک حادثه‌ای ابوی ایشان، مرحوم محمد جعفر یک حال التجایی پیدا کرده و توسلی به خداوند می‌کند و از خدا می‌خواهد تا به ایشان فرزندی عنایت کند.

به واسطه حال اضطراری که ایشان داشته و با آن التجاء خاصی که دعا می‌کند، خداوند فقط همین آیت‌الله شیخ عبدالکریم را به آنها عنایت می‌کند. اتفاقا پس از آن هم دیگر صاحب فرزند نمی‌شوند.

* خصوصیات پدر و مادر شیخ عبدالکریم حائری

 شیخ عبدالکریم حائری یزدی در خانواده بسیار متدینی به دنیا می‌آید. پدر ایشان گرچه فردی معمولی بوده ولی انسانی بسیار متدین و متقی بوده است.

مادر ایشان نیز خانمی بسیار متقی بوده است. آنها در روستای مهرجرد زندگی می‌کردند. مرحوم حاج شیخ عبدالکریم در سن شش سالگی پدرشان را از دست می‌دهند و تحت کفالت مادر در همان روستا زندگی می‌کنند.

* چگونگی ورود شیخ عبدالکریم حائری به حوزه علمیه

آشنایی ایشان با حوزه علمیه و خواندن درس طلبگی از کجا شروع می‌شود؟

در اینکه چه‌ طور می‌شود ایشان وارد حوزه شده و طلبه می‌شود، نقل شده که ایشان شوهر خاله‌ای به نام میرابوجعفر داشتند که اهل اردکان یزد بوده و در آنجا زندگی می‌کرده است.

میرابوجعفر زمانی به روستا می‌آید و شیخ عبدالکریم را که کودک بوده می‌‌‌بیند و متوجه می‌شود که این کودک بسیار با استعداد و خوش ذوق است و حیف است در روستا بماند و کارها و مشاغل عادی را متکفل شود.

او را به اردکان می‌آورد و متکفل تحصیل او می‌شود. او حاج شیخ عبدالکریم را وارد حوزه علمیه اردکان می‌کند. حاج شیخ عبدالکریم در آنجا مقدمات علوم را از ادبیات و علوم متوسطه می‌خواند.

 آقازاده ایشان مرحوم شیخ مرتضی حائری یزدی می‌فرماید که ورود پدر من در رشته علوم دینی مربوط به ارشادات و اقدامات و تربیت مرحوم میرابوجعفر، شوهرخاله ایشان بوده است.

در احوالات خود آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی می‌نویسند ایشان بسیار به فرزندان میرابوجعفر، به واسطه لطفی که پدر آنها در حق او کرده بوده، عنایت داشته و اظهار ارادت می‌کرده است.

قضایایی در این رابطه نقل شده که یکی از آنها این است که مرحوم میرابوجعفر دختری در مشهد داشته که این خانم به سن پیری رسیده بود.

در آن زمان خود حاج شیخ عبدالکریم نیز به سن پیری رسیده بودند. این خانم پیر که خاله زاده شیخ عبدالکریم بوده، در مشهد و در منزل فرزندشان زندگی می‌کرد تا اینکه فرزندشان از دنیا می‌رود.

 آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی کسی را به مشهد می‌فرستد تا هم عرض تسلیت کرده و در مراسم ترحیم شرکت کند و هم اینکه سفارش می‌کند تا این خانم پیر را به نزدشان بیاورند. این خانم را به قم آوردند و حاج شیخ عبدالکریم همیشه به این خانم پیر اظهار ارادت می‌کردند.

حتی جالب است که آیت‌الله حائری یزدی می‌فرمودند که اگر من می‌توانستم آفتابه دستشویی ایشان را نیز پر می‌کردم و می‌بردم به خاطر اینکه پدر ایشان به من لطف بزرگی کرده و من نتوانستم جبران احسان و لطف او را بکنم لذا دوست دارم تا برای فرزندان ایشان خدمتی کنم تا جبران لطف میرابو جعفر که مقدمات تحصیل من در حوزه و علوم دینی را فراهم کرد، بشود.

منبع: خبرگزاری فارس

تهیه و تنظیم: عبداله فربود، گروه حوزه علمیه تبیان