ولادت
اشاره
شهید ثانی یكی از اختران فروزان و ستارگان درخشان سپهر علوم و دانشهای اسلامی است كه در سایه زندگانی پربارش ، بركاتی را برای دنیای اسلام به ارمغان آورده ، و آثار گرانبهائی در علوم مختلف دینی - در ظل مساعی آمیخته با اخلاص و موفقیت آمیزش - از او به جای مانده است كه هر یك از این آثار همچون مهر تابان در میان تمام میراثهای علمی دانشمندان اسلامی ، برجسته و نمایان است و نظرهای فضلاء و دانشمندان را به خود معطوف می سازد. این دانشمند گرانمایه - چنانكه خواهیم دید - از فرهنگ و معارفی مایه و الهام می گرفت كه باید آنها را محصول كوششهای بی دریغ او در تحصیلات و مطالعات مداومش در مذاهب مختلف اسلامی برشمرد. آری او در مكاتب فقهی مذاهب پنجگانه اسلامی ، اندوخته هائی سرشار و گرانبها در خویشتن فراهم آورد، و با مسافرتها و گشت و گذارهای متعددی كه به صوب ممالك اسلامی در پیش گرفته بود، اساتید بزرگ و برجسته ای را درك كرد، و از محضر زبده ترین دانشمندان این ممالك بهره های فراوانی در علوم متنوع كسب نمود، و از ژرفای این ذخایر ارزشمند، درر و اصدافی را بیرون كشید كه در ساحل و كرانه های آثارش ، به رایگان در اختیار علاقه مندان قرار دارد.
شهید ثانی گامهای بلندی در پهنه علوم مختلف ، از قبیل : هیئت ، طب ، ریاضی ، ادب عربی ، فلسفه ، عرفان و سایر علوم برداشت كه ثمرات آن عبارت از كتب و آثار پرارزشی است كه در رابطه با این علوم و فنون از او به جای مانده ، و یا پاره ای از آنها از میان رفته ، و یا شناسایی نشده است .
این دانشمند عالیقدر - كه در فقه اسلامی ، شخصیتی كم نظیر می باشد - فقیهی صاحب نظر و برخوردار از استقلال در استدلال و استنباط و اجتهاد بوده و نظریاتی را ارائه كرده است كه باید آنها را گشایشگر مشكلات و عویصات علمی در ارتباط با فقه و اصول عقاید به شمار آورد.
یكی از نكات جالب و شگفت انگیز زندگانی این عالم بزرگوار این است : علیرغم آنكه فرصتهای او را می توان در مجموعه ای از مسافرتها و كوچشهای شاق و درازمدت و فرساینده خلاصه كرد، معهذا در طی عمر نسبتا كوتاهش به این همه ذخایر علمی دست یافت و آثار بسیار ارزشمندی در دسترس شیفتگان علم قرار داد. چنین موفقیت شایان توجهی را نمی توان تحت هیچگونه محاسبات و مساعی عادی قرار داده و در نتیجه ، آنرا بازده كوششهای بی دریغ او در تحصیلات و مطالعات ، تلقی كرد؛ بلكه هر فرد واقع بینی ، چنان توفیق خارق العاده ای را محصول كوششهائی برمی شمارد كه قرین و همپای با امداد غیبی و توفیقات الهی بوده است .
((آری ، باید او را دانشمندی برشمرد كه شبانگاهانش به یاد خدا و استغفار و نماز و نیایش به درگاه پروردگار متعال ، و مجال و فرصتهای روزانه اش به تدریس و تاءلیف و رسیدگی به حوائج مردم و ارشاد آنها، و اوقاتش غالبا در سفرهای علمی مصروف می گشت ، و لحظه ای از پویش علمی و یا خدمت به خلق بازنمی ایستاد.
بنابراین سراسر زندگانی این فقیه عالیمقدار عبارت از یك زنجیره پیوسته ای است كه حلقات آنرا علم و عمل و تحصیل و تدریس و عبادت و جهاد در راه خدا تشكیل می دهد.
این چنین زندگانی نمونه و الگوپرداز، توانست شخصیتی را بیافریند كه باید او را مثل اعلای تقوی و عمل دانست . میراثهای علمی را كه از او به یادگار ماند، و نژاد پاك و خدمت گزاری كه از او به ثمر رسید، استمرار و تداوم چنان زندگانی پربركتی بود كه بایسته است سرمشق همه انسانهای پویای حقیقت و جویای سعادت باشد.
ولادت
زین الدین بن نورالدین علی بن احمد بن محمد بن جمال الدین بن تقی بن صالح بن مشرف عاملی جبعی ، معروف به ((شهید ثانی )) در سیزدهم شوال 911 ه ق در ((جبع )) زاده شد، و در روز جمعه ، رجب 966 یا 965 ه ق در ((قسطنطنیه )) به شهادت رسید.
شهید ثانی در چنان خاندانی پرورش یافت ؛ بدون تردید، اصالت دینی و علمی خاندان و نیاكان بزرگوارش در تكوین شخصیت علمی و روانی او بی تاءثیر نبوده است ، چون ما نمی توانیم تاءثیر محیط پاكیزه و باارزشی مانند محیط خانواده عریق و اصیل شهید ثانی را در پیدائی شخصیتی چون او نادیده انگاریم . این انسان با فضیلت در خانواده ای دیده به جهان گشود كه فضای آنرا علم و فقه و فضیلت و معنویت ، عطرآگین و روح افزا ساخته ، و سامعه این دانشمند بزرگوار از گاهواره تا گاه شكوفائی عقل و خردش با سخن و نغمه هائی از علم و فضیلت و فقه و بینش دینی آنچنان خو گرفته و بدآنهاانس یافته بود كه تا واپسین لحظات حیات و رخداد شهادتش هرگز از رشته علم و فضیلت نگسسته و از كوشش های نستوهانه اش در راه دانش و دین حتی برای لحظه ای باز نایستاده بود.
منبع: سایت حوزه نت
تهیه و تنظیم: فریادرس گروه حوزه علمیه
