تبیان، دستیار زندگی
علامه سیدعلی فانی در محضر بزرگانی چند از عالمان شیعه درس خواند و شاگردانی شایسته پرورش داد
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اساتید و شاگردان آیت الله فانی اصفهانی

اساتید و شاگردان علامه فانی اصفهانی

اساتيد

علامه سيدعلي فاني در محضر بزرگاني چند از عالمان شيعه درس خواند و شاگرداني شايسته پرورش داد که در اينجا به طور فشرده زندگي برخي از استادان ايشان در اصفهان و نام برخي از شاگردان وي براي خوانندگان محترم ارائه مي‏شود.

1 - آيت‏اللّه سيدعلي نجف‏آبادي‏

آيت‏اللّه سيدعلي نجف‏آبادي از علماي اعلام و آيات عظام معاصر اصفهان بود. در سال 1287 ه.ق در نجف‏آباد متولد شد و پس از پايان بردن مقدمات و سطوح در اصفهان به نجف اشرف مهاجرت نمود.

در نجف از اساتيد بزرگواري مانند شيخ محمدکاظم خراساني، سيدمحمد فشارکي، علامه نهاوندي، شيخ هادي تهراني و سيدکاظم يزدي بهره‏هاي علمي بسياري را به دست آورد و به بالاترين درجات علوم عقلي و نقلي رسيد و در ميان شاگردان آخوند خراساني سرآمد شد و در نبوغ علمي مورد اعتراف بزرگان شد. او پس از رحلت استادش آخوند خراساني به اصفهان برگشت و مورد استقبال و تکريم و تعظيم مردم اصفهان و علماي آن واقع گشت. در حوزه علميه آن شهر به تدريس علوم مختلف مانند فقه، اصول، کلام، تفسير و حکمت پرداخت.

جمع کثيري از فضلاي آن عصر از شاگردان او بودند که از جمله آنها سيدعلي علامه فاني بود که همگان به مرتبه اجتهاد رسيدند.

اين عالم بزرگوار زندگاني بسيار ساده‏اي را اختيار نمود و با زهد و قناعت و سکونت در مدرسه صدر اصفهان عمر با ارزش خود را سپري کرد، و در صبح جمعه 13 صفر 1362 ق در سن 75 سالگي دنيا را وداع گفت و در قبرستان تخت فولاد مدفون گرديد(1).

2 - آيت‏اللّه سيدمحمد نجف‏آبادي‏

او از علماي بزرگ و اساتيد مشهور حوزه علميه اصفهان و عالمي فاضل و محققي کامل بود. در سال 1294 ق در نجف‏آباد متولد شد و پس از تحصيل مقدمات و سطوح در اصفهان به نجف اشرف مهاجرت نمود.

در حوزه نجف از اساتيد بزرگواري مانند آخوند خراساني، سيدکاظم يزدي سيدمحمد فشارکي و حاج‏آقا رضا همداني کسب فيض نمود.

در سال 1327 پس از دريافت اجازه اجتهاد از اساتيد به اصفهان مراجعت نمود. او در حوزه علميه اصفهان به تدريس پرداخت و مورد استقبال و توجه فضلاي اصفهان واقع گرديد.

يکي از شاگردان او سيدعلي علامه فاني بود که از اين استاد بزرگوار بهره‏هاي بسيار گرفت. استاد سيدمحمد نجف‏آبادي در تدريس کفايةالاصول مهارت و تبحر کم‏نظيري داشت. بسياري از علما و فقهاي معاصر که در شهر اصفهان و اطراف آن سکونت دارند و شهرت علمي به دست آورده‏اند از محضر اين استاد بزرگوار کسب علم و کمال کرده‏اند. جلسات درس و بحث او تا آخر عمر ادامه داشت و در روز شنبه 25 ذي‏القعده سال 1358 ق در اصفهان وفات نمود(2).

شاگردان‏

1 - سيدمحمدعلي اصفهاني‏

عالم عامل و فقيه کامل حاج سيدمحمدعلي حسيني صادقي از علماي بزرگوار حوزه علميه اصفهان بود. در 11 شوال 1346 ق در اصفهان ديده به جهان گشود. بيش از فراگيري دروس مقدمات و سطح عالي به نجف اشرف مهاجرت کرد.

نخست در درس فقه آيت‏اللّه سيدمحمود شاهرودي و درس اصول آيت‏اللّه شيخ حسين حلّي شرکت کرد. پس از سالي چند به حلقه درس مرحوم آيت‏اللّه سيدعلي علامه فاني اصفهاني پيوست و پيوسته به دنبال استادش روان بود و به مدّت 20 سال تحقيقات فقه، اصول، کلام، رجال و تفسير ايشان را ضبط و به رشته تحرير درآورد. و در شعبان 1390 به علت بيماري به اصفهان مراجعت کرد و در مدرسه صدر به تدريس سطوح عالي پرداخت، و پس از سالياني چند به تدريس خارج فقه و اصول پرداخت. دروس وي از مهمترين دروس اصفهان بود. کثرت شاگردان او چشمگير و از ويژگيهاي اخلاقي وي فروتني، مهرباني دستي گشاده و زندگاني ساده و بي‏آلايش داشت.(3).

2 - سيدمحمود ده‏سرخي اصفهاني‏

سيدمحمود ده‏سرخي اصفهاني متولد سال 1345 ق که در سال 1366 ه.ق به تحصيل علوم ديني پرداخت در سال 1368 ه.ق به حوزه علميه قم وارد شد و سپس به نجف اشرف عزيمت نمود.

دروس عالي را از آيت‏اللّه سيدعلي فاني، ميرزا حسن يزدي، سيدعبدالهادي شيرازي، سيدمحسن حکيم و سيدابوالقاسم خوئي فراگرفت تا از اساتيد خود به دريافت اجازات نائل آمد.

از تأليفات اوست:

1 - سراج‏المبتدئين في شرح منييةالمريد شهيد ثاني‏

2 - هدايةالطالبين في شرح آداب‏المتعلمين‏

3 - مفاتيح‏الصحة في طب‏النبي والائمه (ع)

4 - رمزالصحة

5 - الجمان‏الحسان في احکام‏القرآن‏

6 - مفاتيح‏الکتب الاربعه که فهرستي بر کتاب کافي، تهذيب، استبصار و من‏لايحضره‏الفقيه است‏

7 - حفظ الشباب در خلاصه و ترجمه خصال مرحوم شيخ صدوق(4)

3 - سيدمحمد کوه‏کمري‏

در سال 1319 ش در تبريز ديده به جهان گشود. پس از تحصيل مقدمات و مقداري از سطوح در تبريز در سال 1340 ش به حوزه علميه قم وارد گشت.

در حوزه علميه قم به تکميل سطوح پرداخت و سپس در محضر درس خارج امام خميني و ديگر مراجع آن زمان حاضر شد. پس از ورود حضرت آيت‏اللّه علامه فاني اصفهاني به شهر قم در حلقه درسي فقه و اصول او پيوست و مدت 12 سال در محضر ايشان کسب فيض نمود.

او از آغاز تحصيل به تدريس نيز پرداخت و کتابهاي مقدمات و سطوح عالي را مکرّر تدريس نموده و اينک در حوزه علميه قم به تدريس کتاب مکاسب شيخ انصاري و کفايةالاصول خراساني اشتغال دارند.

4 - سيدنورالدين شريعتمدار جزائري

سيدنورالدين شريعتمدار جزائري متولد 1327 ش در شوشتر ديده به جهان گشود و نسبت وي با هفت واسطه به علامه شهير و عالم کم‏نظير سيدنعمت‏اللّه جزائري مي‏رسد در سال 1340 ش به تحصيل علوم ديني پرداخت و در مدت 6 سال مقدمات و سطوح را در شوشتر در محضر آيت‏اللّه حاج سيدمحمد حسن آل طيب و آيت‏اللّه حاج سيدمحمد موسوي جزائري به پايان برد.

در سال 1347 رهسپار حوزه علميه نجف اشرف شده و در محضر درس خارج امام خميني آيت‏اللّه‏العظمي خوئي و آيت‏اللّه سيدمحمد جعفر حاضر و از آنها بهره‏هاي بسيار گرفت.

در سال 1350 به دنبال فروپاشي حوزه نجف از ستم بعث عراق به ايران مراجعت و در حوزه علميه قم وارد گرديد و در محضر دروس فقه و اصول اساتيد بزرگوار و مراجع آن روزگار حاضر گرديد به ويژه در درس مرحوم آيت‏اللّه حاج سيدعلي فاني اصفهاني و ميرزا کاظم تبريزي و وحيد خراساني همّت گماشت تا به دريافت اجازه اجتهاد نائل آمد از آغاز ورود به حوزه علميه قم تدريس کتاب شرح لمعه را آغاز و پس از چند دوره تدريس آن کتاب رسائل و مکاسب شيخ انصاري را شروع نمود.

آنگاه به تدريس کتاب کفايةالاصول خراساني پرداخت و چندين دوره اين کتاب را تدريس نموده است.

ديگر از شاگردان آقاي فانی  آقاشيخ هادي نجفي اصفهاني است که در شهر اصفهان از استاد استفاده کرده است و از او اجازه روايت دارد. تأليفات او عبارت است از:

1 - الف حديث في‏المؤمن‏

2 - امامت و ولايت‏

3 - وقعةالطف‏

بايد دانست شاگردان استاد سيدعلي علامه فاني منحصر به اينها نبود و هنگامي که در مسجد اعظم قم تدريس فقه و اصول را داشت گاهي شاگردان او از صدنفر تجاوز مي‏کرد و در ميان آنها از فضلاي حوزه بسيار بودند.

پی نوشت ها

1- گنجينه دانشمندان 7؛ 309.

2- همان، ص 311.

3- آئينه پژوهش شماره 4 سال 1375.

4- گنجينه دانشمندان 2؛ 146.


نویسنده: سید نورالدین شریعتمدار جزایری

تهیه و تنظیم: فریادرس گروه حوزه علمیه