تفسیر آسان
به مناسبت سوم شهریور، سالروز ارتحال علامه محقق، محمد جواد نجفی خمینی
(متولد 1342ق، 1282ش، متوفای 1419ق، 1377ش)
آیت الله محمد جواد نجفی خمینی، از نویسندگان معاصر و دارای تألیفات گوناگون فقهی و تاریخی، در سال 1302ش (1342 ق) در یكی از روستاهای توابع خمین در استان مركزی به دنیا آمد.
ایشان در سن هجده سالگی تحصیلی علوم دینی را آغاز كرد و پس از فراگیری علوم مقدماتی در سال 1362، در سن بیست سالگی جهت ادامه تحصیل به حوزه علمیه اراك و تهران رفت و در فقه، اصول، تفسیر و علوم عقلی به تبحر رسید و تحصیلات عالی خود را در زمینه فقه، اصول، تفسیر و معقول در تهران به پایان رساند.
آیتاللَّه محمد جواد نجفی همچنین از حضرات آیات سید محسن حكیم، سید محمود شاهرودی، سید ابوالقاسم خویی و سید محمد هادی میلانی، سمت نمایندگی و نیابت امور شرعیه داشت. و در فعالیت های تبلیغی و وعظ و ارشاد، سالهای زیادی از عمر خویش را به تألیف كتب دینی و ترجمه برخی از متون تاریخی و تصنیف آثار ارزشمند گذراند و در این راه، همت میورزید.
از این استاد محقق، آثار متعددی بر جای مانده كه مصباح الشیعه، لطایف الصلوة، زندگانی حضرت عبدالعظیم حسنی و نیز ترجمه كتب دیوان حضرت علی بن ابی طالب، كتاب المهدی و اثبات الوصیه از آن جملهاند. همچنین تفسیر آسان كه شانزده جلد از آن به چاپ رسیده است از آثار ایشان است.
این عالم ربانی و محقق گرانقدر، سرانجام در 3 شهریور ماه سال 1377ش (برابر با دوم جمادی الاولی 1419ق) در سن 75 سالگی، به جوار رحمت حق شتافت.
درباره تفسیر آسان
تفسیر آسان تفسیری فارسی، ساده و روان است که آمیخته با بحث‌های اخلاقی و اعتقادی می باشد و به شیوه ای قابل استفاده برای توده‌های مردم نگاشته شده است. همانطور كه در ذیل نام كتاب آمده، این تفسیر «منتخب از تفاسیر معتبر» و گزیده‌ای از تفسیرهاست. گزیده‌ای كه خواننده با مطالعه آن در فضای پیام قرآن قرآن قرار گیرد، پیامهای اخلاقی را به گوش دل بسپارد و قرآن را، راهنمای زندگی و راه سعادت خویش قرار دهد.
ترتیب ببیان مباحث تفسیری:
در آغاز هر سوره، اشاره‌ای به ثواب تلاوت، جمع‌بندی پیام سوره و فضای كلی آن دارد، آن گاه درباره فضیلت تلاوت سوره و آیه بحث می‌كند، سپس معنای لغات و كلمات و ترجمه آیه را می‌آورد. پس از تجزیه و تركیب جملات، توضیحاتی درباره فصاحت و بلاغت آن دارد . اگر مطالب فقهی در آن سوره وجود داشته باشد، مباحث فقهی مناسب سوره و آیه را زیر عنوان «مسأله» می‌آورد و آن ها را از منابع و كتب فقهی نقل می‌كند. در موارد نقل حدیث، پس از توضیح معنای آیه، حدیث را می‌آورد و در صورتی كه حدیث طولانی باشد، تنها بخش لازم آن را نقل قول می‌كند.
این تفسیر در اوایل انقلاب، در تهران، میان سالهای 1357 تا1359 شمسی، توسط كتابفروشی اسلامیه چاپ و نشر یافته و بعدها در سال 1362 شمسی تجدید چاپ شده است.
تفسیر آسان از زبان نگارنده:
خوانندگان گرامى! این تفسیر مبارك كه به نام «تفسیر آسان» در مقابل شما قرار دارد سادهترین و جامعترین و صحیحترین تفسیر فارسى می باشد كه از تفاسیر معتبر قرآن مجید، انتخاب شده است. این تفسیر از هر نظر براى عموم مردم، حتى آن افرادى كه مختصر سوادى داشته باشند قابل استفاده می باشد. همچنانكه دوره- 16- جلدى «ستارگان درخشان» ما نیز حاوى همین مزایا می باشند. چون تا كنون یك چنین تفسیر فارسى چاپ نشده بود لذا بنده ناتوان با اینكه قابل نبودم مع ذلك مدتها از خداى توانا استمداد می نمودم كه شاید این خدمت بزرگ را نصیبم فرماید. خداى مهربان هم منتى نهاد و امداد فرمود.
قسمتى از مزایاى این تفسیر شریف به قرار ذیل است:
1- در عین حال كه این تفسیر زبده و خلاصه است جامع هم میباشد.
یعنى از طرفى حاوى كلیه موضوعات تفسیرى و علوم قرآنى بوده و از جهتى هم، طول و تفصیلهاى بىجایى ندارد كه خواننده را خسته و ملول نماید.
2- این تفسیر از تفاسیر و كتب معتبرهاى جمع آورى شده كه نام آنها را در مقدمه تفسیر نوشتهایم.
3- حركات یعنى زبر و پیش و زیر نام اشیاء و اشخاصى كه انسانرا در موقع مطالعه و تلفظ دچار اشتباه میكنند در این تفسیر ضبط شده است.
4- هر جا كه حدیثى یا مطلبى طولانى و خسته كننده بوده است بقدرى كه لازم بوده از آن نقل نمودهایم و در پایان آن نوشتهایم: مع تلخیص.
5- جمله و كلماتى را كه از قرآن مجید باشند در میان پرانتز () جاى دادهایم و همچنین راجع به كلمات دیگرى كه احتیاج بشرح و بسط داشته باشند نظریه خود را در میان پرانتز نوشتهایم و در صورتى كه شرح و بسط بیشترى لازم داشته باشند آنها را در پاورقى نگاشتهایم. ثواب این خدمت پر ارزش را به پیشگاه چهارده معصوم علیهم السلام و روح پاك پدر و مادرم اهداء مینمایم.
و ارجو أن یكون فیه ما تشتهیه الانفس و تلذ الاعین.
و السلام على الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه.
حاج محمد جواد نجفى
تنظیم و فرآوری: رهنما، گروه حوزه علمیه تبیان
منبع: مقدمه کتاب تفسیر آسان، جلد 1
