امام عصر
در بیان مرحوم آیت الله بهجت فومنی
حجتی بر وجود امام عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف
اما بنا بر اشتراط ایمان که مخصوص به این است که حقیقت اسلام در ایمان است «اَکمَلْتُ لَکُمْ دینکُمْ»[۱]، «إِنَّما وَلیُّکُمُ الله»[۲] و امثال اینها گفتیم در حقیقت، عاقل می‌فهمد که نبی، وصی می‌خواهد وتقریباً وصایت، بقایی است برای نبوت. مثل اینکه جایی دیده نشده کسی بگوید این مطلب را، لکن حقیقت مطلب اینجور است که دلیل بر وجود بقیةالله عجل‌الله‌فرجه در این زمان، از آن زمانی که متیقن نبوده، تا این زمانی که الآن هستیم در آن، «سألت ربی»، در روایات «تارک فیکم الثِقلَین، کتاب الله و عترتی. سألت ربی أن یجمع بینهما و ان لا یفرّق بینهما فاستجاب لی» این دلیل است بر اینکه هر جا که قرآن هست، در هر زمانی که قرآن معمول‌به است، مرجع است حالا یا صورتاً یا واقعاً؛ یا تبعیضاً یا تتمیماً آنجا شارح قرآن باید باشد. وصی پیغمبر باید باشد. یعنی بقائاً خود صاحب قرآن که «انما یعرف القرآن من خوطب به»[۳] خودش باید باشد. هر زمانی که اسلام هست، همان زمان، قائل به اسلام و ولیّ اسلام و شارح قرآن و عامل به اسلام و فلان را خدا معین کرده و هست؛ «لا یفرّق بینهما». نمی‌شود قرآن باشد، شارح قرآن نباشد.
ببینید در گیر و دار که این معنایش چیست؟! ... مقصود که همین را عرض کردم که روایت ترک ثقلین، با آن ضمیمه‌ای که در روایات هست، دلیل قطعی است بر اینکه امام زمان عجل‌الله‌فرجه «موجودٌ حیٌّ الی زمان ظهوره». نه اینکه بعد موجود می‌شود، بعد متولد می‌شود.
[حالا ممکن است گفته شود:] از کجا معلوم شد که متولد شده؟ یک زنی خبر داده دیگر، حکیمه سلام‌الله‌علیها یک زنی بوده که آمده گفته: نورانی شد و مجلس و اتاق و فلان و.... راوی یک زن است. [در جواب می‌گوییم] بله راوی یک زن است. این همه مدت که بوده است، هیچ کس از اصحاب، ندید و نفهمید و... . خود حضرت امام حسن [عسکری علیه‌السلام] و سایر ائمه همه‌شان خبر دادند و بعدش هم الی‌ماشاءالله شیعه از وجود مقدسش کرامات دیده‌اند و می‌بینند. ما چه می‌دانیم همین امروز مثلاً در کجاها چه اغاثه‌هایی برای مستغیث‌ها، چه اجاره‌هایی برای مستجیرها. چه کارهایی هر روز می‌شود.
«المحجوب عن اعین الظالمین؛ غایب از چشم‌های ظالمین است»؛ اما غیر ظالمین کسانی که نه ظالمند نه رفیق ظالمند، نه معاشرند با ظالمین، نه در خانه و نه در محله ظالمین هستند، اینها اصلاً از وجود شریفش محجوب نیستند. مضافاً به اینکه دیدن با چشم، موضوعیت ندارد، طریق است. اگر آدم از پشت پرده صدایی شنید، فهمید، یقین کرد، خبرهایی داد، خبرها مطابق با واقع شد، از سابق ما خبر داد، از لاحق ما خبر داد، یقین پیدا می‌کنیم، ولو چشممان نبیند. مضافاً به اینکه همین دیدن را هم خیلی از علما از بزرگان علما، ادعا کردند که اگر ما بگوییم آنها دروغگو بودند، کار ما دیگر معلوم است [که] ما در چه حالی هستیم.
علت غیبت امام زمان علیه‌السلام
انسان با خود کاری می‌کند که هیچ دشمنی با او نمی‌کند، و آن اینکه سرچشمه صلاح را تا روز قیامت خشک می‌کند! ازاین‌رو، معلوم نیست که همه باطناً به حضرت حجت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف در وقت ظهور ایمان بیاورند، عده‌ای از روی اکراه ایمان می‌آورند. (در محضر بهجت، ج۲، ص۲۲۲)
***
سبب غیبت امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف، خودِ ما هستیم؛ زیرا دستمان به او نمی‌رسد، وگرنه اگر در میان ما بیاید و ظاهر و حاضر شود چه کسی او را می‌کشد؟! آیا جنیان آن حضرت را می‌کشند، یا قاتل او انسان است؟! ما از پیش، در طول تاریخ ائمه علیهم‌السلام، امتحان خود را پس داده‌ایم که آیا از امام تحفظ و اطاعت می‌کنیم و یا اینکه او را به قتل می‌رسانیم؟!
انحطاط و پستی انسان به‌حدی است که قوم حضرت صالح علیه‌السلام ناقه صالح را با اینکه وسیله ارتزاق و نعمت آنها بود، پی کردند، چنان‌که قرآن کریم درباه آن می‌فرماید: «لهَا شِرْبٌ وَ لَکمْ شِرْبُ یوْمٍ معْلُومٍ؛ یعنی، یک روز آب سهم شما باشد و روز دیگر سهم آن».[۴] آن ناقه، یک روز آب چاه را می‌خورد و در عوض به آنها شیر می‌داد! بنابراین، همان‌گونه که ممکن است عُقلاء، خزینه و انبار نعمت خود را نابود کنند همچنان که ناقه صالح را کشتند امکان دارد که ما انسان‌های عاقل! نیز امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف را که تمام خیرات از اوست و از ناقه صالح بالاتر و پرفیض‌تر است، برای اغراض شخصیه خود به قتل برسانیم! (در محضر بهجت، ج۱، ص۹۱)
***
امیدواریم خداوند برای یک مشت شیعه مظلوم، صاحبشان را برساند؛ زیرا در عالم چنین سابقه نداشته و ندارد که رئیس و رهبری از مریدان و لشکرش این‌قدر غیبت طولانی داشته باشد. چه باید گفت؟ معلوم نیست تا کی! در تمام امت‌های گذشته، غیبت مقدر شده است، ولی در هیچ‌امتی چنین غیبتی با وقت نامعلوم و غیرمقدر اتفاق نیفتاده است.
ما مسلمان‌ها امتحان خود را با پیغمبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم و یازده امام علیهم‌السلام در زمان حضورشان پس داده‌ایم، اگر این یکی هم ظاهر می‌شد، لابد به قربانش می‌رفتیم! کسانی که در زمان ائمه علیهم‌السلام به بنی‌امیه و بنی‌العباس گرایش داشتند، مگر دیوانه بودند؟! آنها از میان دو راهِ دین و دنیا، دنیا و ضد آخرت را اختیار می‌کردند، و هنوز مناصب آنها برای ما عرضه نشده تا امتحان خود را پس بدهیم. (در محضر بهجت، ج۱، ص۱۷۳)
تنها انتظار فرج کافی نیست
چنانچه در اطاقی دربسته باشیم و بدانیم که قدرت بزرگی مثل آمریکا یا شوروی پشت در ایستاده و سخنان ما علیه یا لَه خود را می‌شنود و ضبط می‌نماید و به‌موقع، علیه ما به اجرا می‌گذارد، چقدر حال ما فرق می‌کند و مواظب سخنان خود می‌شویم، با اینکه آنها را نمی‌بینیم، ولی علم داریم و می‌دانیم که پشت در هستند؟!
پس چرا حال ما نسبت به امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف چنین نیست در انجام آنچه بر له یا علیه اوست؟ و هیچ با اهل تسنن که چنین اعتقادی را ندارند فرق نداریم؟! (در محضر بهجت، ج۲، ص۲۵۹)
***
آیا حضرت صاحب عجل الله تعالی فرجه الشریف که از دست دشمن ها در پشت پرده غیبت است، از دوستانش هم غافل است که هر چه بر سرشان آمد، آمد؟ این خیال ها از ضعف ایمان است. آیا می شود که حضرت، جهتِ حقانیت مذهب را تقویت و تأیید نکند؟! خدا می داند آن حضرت تا به حال چه کرده و چه می کند!
چقدر فرق است بین کسی که او را «عَینُ الله الناظِرَة؛ چشم بینای خدا»،[۵] و این مجلس ما را در محضر او می داند، و یقین دارد که حدود و اندازه همه کلمات و... نزد آن حضرت از واضحات است، و کسی که چنین فکر نمی کند! (در محضر بهجت، ج۳، ص۲۷۶)
***
اگر بدانیم در محضر «عَینُ الله الناظِرَة»[۶] هستیم، آیا روی آن را داریم که برای زیارت حضرت غائب علیه‌السلام اجازه بخواهیم، با اینکه با خواسته‌های واضح او مخالفت می‌کنیم، نماز و روزه را ترک، و غیبت و ایذاء می‌کنیم. آیا می‌خواهیم به ما بفرماید: أَبَحْتُ لَکمُ الْمُحَرماتِ وَ أَسْقَطْتُ عَنْکمُ الْواجِباتِ (حرام‌ها را برای شما حلال نمودم، و واجبات را از شما برداشتم).
مقصود اینکه چه می‌شد به‌واسطه بندگی خدا، روابط ما با آن آقا محفوظ می‌ماند؟ دیگران نگذاشتند، هرچند ما هم مقصریم و نخواستیم اتصال میان ما و آن حضرت محفوظ باشد، وگرنه هرکس یک ارتباط و اطمینانی پیدا می‌کرد، و روزی می‌آمد و توبه می‌کرد و تابع او و عاقبت‌به‌خیر می‌شد. (در محضر بهجت، ج۱، ص۳۰۵)
***
بعضی از حیوانات مانند زنبور عسل و حیوانات شیرده به مردم منفعت می‌رسانند، انسان نیز ممکن است برای دین و مردم نافع باشد. اگر ما نیز به اندازه توان خود در هدایت مردم تلاش و کوشش کنیم، آیا امکان دارد که مورد عنایت «عینُ الله الناظِرَة» و امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف نباشیم؟!
اگر در راه آن حضرت باشیم، چنانچه به ما بد و ناسزا هم بگویند و یا سخریه نمایند، نباید ناراحت شویم، بلکه همچنان باید در آن راه حق و حقیقت ثابت‌قدم و استوار بوده و در ناملایمات صبر و استقامت داشته باشیم. (در محضر بهجت، ج۱، ص۱۰۳)
***
تنها انتظار فرج کافی نیست، تهیّؤ (آمادگی)، بلکه طاعت و بندگی نیز لازم است، مخصوصاً با توجه به قضایایی که پیش از ظهور امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف واقع می‌شود، به‌حدی که: «مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً؛ جهان مملو از ظلم و جور می‌گردد».[۷]
خدا می‌داند که به‌واسطه ضعف ایمان بر سر افراد چه می‌آید. خدا کند ظهور آن حضرت با عافیت مطلقه برای اهل ایمان باشد و زود تحقق پیدا کند. مگر امکان دارد عافیت مطلقه بدون ایمان، طاعت و بندگی انجام گیرد؟! خدا به اهل ایمان توفیق دهد که از فِتَن مُضِلّه کناره‌گیری کنند. (در محضر بهجت، ج۱، ص۱۱۹)
***
اطاعت و فرمان‌برداری از خداوند بعد از شناخت او، موجب محبت به او تعالی می‌شود و [همچنین موجب] محبت کسانی که خداوند آنها را دوست دارد، می‌شود، که عبارتند از انبیا و اوصیا، که محبوب‌ترین ایشان به خداوند، حضرت محمد و آل او علیه‌وعلیهم‌السلام می‌باشند، و نزدیک‌ترین ایشان به ما، صاحب‌الامر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه می‌باشد. (به‌سوی محبوب، ص۶۱)
***
در خلوتمان با خدا، تضرعاتمان، توبه‌مان، نمازهایمان، عباداتمان، مخصوصاً دعای شریف «عظم البلاء و برح الخفاء»[۸] را بخوانیم؛ از خدا بخواهیم برساند صاحب کار را، با او باشیم. حالا اگر رساند که رساند، اگر نرساند، دور نرویم از کنار او، از رضای او دور نرویم. او می‌بیند، او می‌داند حرف‌هایی که ما به همدیگر می‌زنیم. او «عین‌الله‌الناظرة و اذنه الواعیة» [است] و جلوتر از ماها می‌شنود حرف ما را. بلکه خودمان که حرف می‌زنیم این صدا از لب می‌آید به [طرف] گوش، فاصله‌ای دارد، او جلوتر از این فاصله، حرف خودمان را می‌شنود، از خودمان، کلام خودمان را؛ آن وقت [آیا] ما می‌توانیم کاری بکنیم که او نفهمد؟ می‌توانیم کاری بکنیم که او نداند؟ (به‌سوی محبوب، ص۱۰۹)
جزیره خضرا
سؤال: شخصی محل جزیره خضرا را که در آن با حضرت حجت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ملاقات شده،[۹] با جزیره مثلث برمودا تطبیق کرده و حدود آن را بیان نموده، آیا این ادعا درست است؟
جواب: آیا جزیره خضرا یک جای ثابتی است یا اینکه هر کجا حضرت باشد آنجا جزیره خضراست؟ مؤید نظر دوم اینکه حضرت خضر علیه‌السلام که از آب حیات نوشیده[۱۰] هر کجا می‌رود در آنجا سبزه می‌روید،[۱۱] آیا امکان دارد حضرت حجت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف که از او بالاتر است، چنین نباشد؟!
حضرت استاد در وقت دیگر فرمودند: دل اهل ایمان، سبز و خرم و جایگاه حضرت حجت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف است. (در محضر بهجت، ج۲، ص۳۰۸)
***
امام عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف در هرکجا باشد، آنجا خضراست. قلب مؤمن جزیره خضراست، هر جا باشد حضرت در آنجا پا می‌گذارد. قلب‌ها از ایمان و نور معرفت خشکیده است. قلب آباد به ایمان و یاد خدا پیدا کنید، تا برای شما امضا کنیم که امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف آنجا هست. (در محضر بهجت، ج۲، ص۱۷۹)
***
آری، تشنگان را جرعه وصال و شیفتگان جمال را آب حیات و معرفت می‌دهند. آیا ما تشنه معرفت و طالب دیدار هستیم و آن حضرت آب نمی‌دهد، با آنکه کارش دادرسی به همه است و به مضطرین عالَم رسیدگی می‌کند؟! (در محضر بهجت، ج۲، ص۳۶۹)
پانوشت‌ها:
۱. مائده : ۳.
۲. مائده : ۵۵.
۳. کافی، ج۸،ص۳۱۲؛ وسائل الشیعه‌ج۲۷، ص۱۸۵؛ بحارالانوار، ج۲۴، ص۲۳۸.
۴. شعراء: ۱۵۵.
۵. ر.ک: بحارالانوار، ج۳۶، ص۲۲۶، ۲۵۱، ۲۷۱، ۲۷۵، ۲۸۲، ۲۹۰، ۳۰۴، ۳۰۶، ۳۱۵، ۳۳۳.
۶. همان.
۷. بحارالانوار، ج۲۶، ص۹۵، ۲۴۰؛ ج۴۱، ص۳۵۷؛ توحید صدوق، ص۱۶۷؛ معانی‌الاخبار، ص۱۶.
۸. این دعا دعایی است که حضرت صاحب‌الامر عجل‌الله‌فرجه به شخصی زندانی آموزش دادند و آن شخص از زندان رهایی یافت: «اللَّهُمَّ عَظُمَ الْبَلَاءُ وَ بَرِحَ الْخَفَاءُ وَ انْكَشَفَ الْغِطَاءُ وَ انْقَطَعَ الرَّجَاءُ وَ ضَاقَتِ الْأَرْضُ وَ مُنِعَتِ السَّمَاءُ وَ أَنْتَ الْمُسْتَعَانُ وَ إِلَیْكَ الْمُشْتَكَى وَ عَلَیْكَ الْمُعَوَّلُ فِی الشِّدَّةِ وَ الرَّخَاءِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدِ أُولِی الْأَمْرِ الَّذِینَ فَرَضْتَ عَلَیْنَا طَاعَتَهُمْ وَ عَرَّفْتَنَا بِذَلِكَ مَنْزِلَتَهُمْ فَفَرِّجْ عَنَّا بِحَقِّهِمْ فَرَجاً عَاجِلًا قَرِیباً كَلَمْحِ الْبَصَرِ أَوْ هُوَ أَقْرَبُ یَا مُحَمَّدُ یَا عَلِیُّ یَا عَلِیُّ یَا مُحَمَّدُ اكْفِیَانِی فَإِنَّكُمَا كَافِیَایَ وَ انْصُرَانِی فَإِنَّكُمَا نَاصِرَایَ یَا مَوْلَانَا یَا صَاحِبَ الزَّمَانِ الْأَمَانَ الْأَمَانَ الْأَمَانَ الْغَوْثَ الْغَوْثَ الْغَوْثَ أَدْرِكْنِی أَدْرِكْنِی أَدْرِكْنِی السَّاعَةَ السَّاعَةَ السَّاعَةَ الْعَجَلَ الْعَجَلَ الْعَجَلَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ بِمُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِین »؛ مصباح کفعمی، ص۱۷۶.
۹. ر.ک: بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۵۹.
۱۰. ر.ک: وسائل‌الشیعة، ج۱۲، ص۸؛ بحارالانوار، ج۱۳، ص۲۹۹؛ ج۵۲، ص۱۵۲؛ قصص‌الانبیاء جزائری، ص۲۹۸؛ کمال‌الدین، ج۲، ص۳۹۰.
۱۱. ر.ک: بحارالانوار، ج۱۳، ص۲۸۶؛ الصراط‌المستقیم، ج۲، ص۲۲۱.) و نیز درباره حضرت خضر علیه‌السلام است که هر کجا ذکر شود آنجا حاضر است، و هر وقت او را یاد کردید به او سلام کنید؛ وسائل‌الشیعة، ج۱۲، ص۸۵؛ قصص‌الانبیاء جزائری، ص۲۹۸؛ کمال‌الدین، ج۲، ص۳۹۰.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله بهجت (ره)
